13 października 2022 to ważny dzień dla funkcjonowania zarządów, a także rad nadzorczych rodzimych spółek handlowych. Dotychczasowy brak dookreślenia, kto i w jaki sposób powinien dotrzymać staranności podejmowania konkretnych decyzji dotyczących funkcjonowania spółki, zostanie zastąpiony czytelnymi rozwiązaniami KSH. Zmieni się także sposób podejmowania działań w holdingach, a anglosaska judgement rule na stałe zagości w naszym prawodawstwie.
Wyjaśniamy, w których zakresach KSH można spodziewać się nowości
Zmiany, które przyniesie długo oczekiwana reforma kodeksu spółek handlowych, ma na celu zarówno ujednolicenie dotychczasowego sposobu działania biznesu z praktyką prawa unijnego, ułatwienie działania holdingów na gruncie międzynarodowym,
jak i uporządkowanie zakresów obowiązków spoczywających na poszczególnych organach spółek. Jest to najbardziej kompleksowa reforma KSH od 20 lat i w związku z tym może wywołać spektakularny efekt zmiany dotychczasowych porządków w funkcjonowaniu podmiotów prawa handlowego.
Prawo koncernowe w wersji proponowanej przez nową ustawę zakłada zastosowanie tzw. wiążących poleceń wydawanych przez nadrzędne spółki w ramach zawiązywanych grup spółek. Stanie się tak jedynie w tych podmiotach, które zdecydują się na korzystanie z nowych przepisów, które — co warto podkreślić — nie są dla holdingów obligatoryjne. Ma to usprawnić styl zarządzania grupami podmiotów, które dotychczas borykały się z brakiem instrumentów przyspieszających i regulujących podejmowanie potrzebnych decyzji biznesowych. Wiążące polecenia podlegać będą jednak dogłębnej kontroli w zakresie intencji działania zarządów wykonywanej przez rady nadzorcze, udzielenia mocnego uzasadnienia konkretnej decyzji adekwatnym ryzykiem biznesowym i rzetelną oceną niezależnych specjalistów.
Nowe uprawnienia, które na mocy noweli mają uzyskać rady nadzorcze, w znaczący sposób wpłyną na standardy zarządzania spółkami. Mianowicie, o wiele większy nacisk zostanie położony na odpowiedzialną analizę i ocenę sposobu realizowania planu spółki oraz monitorowanie ewentualnych nadużyć zarządu, który to na mocy nowelizowanej ustawy będzie miał obowiązek raportowania ważnych planowanych zdarzeń, uchwał rady zarządu, ruchów kadrowych oraz uzasadnienia finansowego wszystkich podejmowanych kroków. Wobec tak szerokiego dostępu do informacji o bieżącym stanie spółki, które regulować będzie ustawa, czysto formalne uchwały rad nadzorczych mają szansę zmienić się w instrumentarium do rzeczywistego wpływania ich członków na kształt funkcjonowania działań nadzorowanych spółek prawa handlowego.
Ekspercka analiza będzie pomocna w uzasadnianiu użycia tzw. judgement rule
Oprócz zwiększenia roli rady nadzorczej wynikającej wprost z nowej, bardziej analitycznej roli tego organu oraz zobowiązań informacyjnych zarządu spółki, zmiana ustawy dotyczyć będzie również jej nowego uprawnienia, jakim jest powoływanie ekspertów do oceny działań zarządu. Wszędzie tam, gdzie pojawią się wątpliwości dotyczące zarówno kwestii technicznych, czyli z zakresu działalności podmiotu, jak również jego działań prawno-finansowych, rada nadzorcza będzie mogła powołać zewnętrznych ekspertów do analizy konkretnego obszaru działań spółki. Analiza niezależnego eksperta może ugruntować także nieszablonowe działania zarządu w ramach uzasadnionego ryzyka biznesowego, czyli praktykowanej w zachodnich prawodawstwach judgement rule, do której zastosowania zarządy są powołane w ramach lojalności wobec reprezentowanej spółki.
Jak wyglądać będzie ostateczny kształt nowej ustawy? O tym dowiemy się już na początku października!