Skup znaczków klasycznych emisji polskich stale przyciąga uwagę kolekcjonerów. Pierwszy polski znaczek z 1860 r. to doskonały przykład waloru, o którym skup znaczków mówi się w superlatywach. Ten niewielki, ale ikoniczny element pocztowej historii Polski budzi dzisiaj zachwyt zarówno w kraju, jak i za granicą. Jego barwna historia i niezwykły projekt przyciąga uwagę każdego miłośnika filatelistyki, a aktualne wartości rynkowe stanowią przedmiot intensywnych poszukiwań.
Przejdź na skróty:
Historia wydania i tło
Władze Królestwa Polskiego wprowadziły Polską Jedynkę do obiegu 1 stycznia 1860 roku. Ząbkowany znaczek o nominale 10 kopiejek zaprojektował rytownik Banku Polskiego Henryk Majer. Z jednej strony widniał dwugłowy orzeł rosyjski ze złotym Orłem Białym na piersi, a z drugiej napis z wartością: „ZA ŁÓT KOP. 10” (łót był miarą wagi ok. 12,8 g). Emisja zrealizowana w Warszawskiej Fabryce Stempla liczyła około 3 milionów egzemplarzy. Znaczek służył jako opłata pocztowa aż do około 1863–1865 roku. Po upadku powstania styczniowego Królestwo Polskie utraciło autonomię – polski znaczek wycofano z obiegu, a pozostały nakład komisyjnie zniszczono. Polska Jedynka była zatem pierwszym i ostatnim znaczkiem Polaków przed odzyskaniem niepodległości.
Okoliczności wydania i projekt
Polska Jedynka powstała w okresie wzmożonych aspiracji narodowych, gdy Królestwo Polskie w ramach Imperium Rosyjskiego uzyskało prawo do wycofania części rosyjskich znaczków i wydania własnych. Efektem jest unikatowy wielojęzyczny napis (rosyjski i polski) oraz herbowy motyw orła. Nakład trzy miliony świadczy o masowym przeznaczeniu, ale zachowało się niewiele egzemplarzy – zwłaszcza czystych (nieużywanych) wersji. Dzięki temu dziś stanowi on dla kolekcjonerów rarytas. Jako ciekawostkę można dodać, że użyty rodzaj ząbkowania był typowy dla tamtych lat, a produkt finalny uznano za estetyczne dzieło typograficzne, mimo że po latach większość dokumentów z tym znaczkiem została zniszczona.
Skup znaczków Znaczenie dla kolekcjonerów i wartość rynkowa
Polska Jedynka uchodzi za bezcenną relikwię polskiej filatelistyki. Każdy poważny zbiór znaczków polskich powinien mieć w sobie przynajmniej jeden egzemplarz tej emisji. Znaczący wpływ na wartość mają przede wszystkim stan zachowania i rzadkość. Najdroższe są egzemplarze czyste (niewykorzystane), których zachowało się bardzo niewiele. Czysta Jedynka w dobrym stanie może kosztować nawet kilkaset tysięcy złotych. Również skasowane walory osiągają wysokie ceny – te z ciekawymi kasownikami (zwłaszcza tuszem czerwonym lub rzadko zielonym) bywają prawdziwymi perełkami. Dla orientacji można skorzystać z profesjonalnej wyceny: wycena znaczków, gdzie specjaliści pomogą ustalić aktualną cenę rynkową danego egzemplarza.
W historii aukcji filatelistycznych Polska Jedynka bije rekordy. Znana jest sprzedaż kompletnej kolekcji tych znaczków (zbiór Włodzimierza Rachmanowa) w Wielkiej Brytanii w 2010 roku za ponad 1 mln dolarów. Pojedyncze egzemplarze także osiągają gigantyczne kwoty: na aukcji w Niemczech w 2018 r. znaczek skasowany osiągnął cenę ponad 40 tys. USD. Takie wyniki pokazują, że znaczenie Jedynki wśród kolekcjonerów ciągle rośnie, a skup znaczków tego typu unikatów jest wyzwaniem wymagającym wiedzy i doświadczenia.
Najważniejsze dane Polskiej Jedynki:
- Emisja: 1 stycznia 1860 (Królestwo Polskie) – pierwszy polski znaczek pocztowy.
- Nominał: 10 kopiejek, napis „ZA ŁÓT KOP. 10” (łót = 12,8 g).
- Projektant: rytownik Henryk Majer, druk typograficzny (Warszawska Fabryka Stempla).
- Nakład: około 3 000 000 egzemplarzy.
- Kolory: jasnoniebieski (tło) i karminowo różowy (ornamenty).
- Wycofanie z obiegu: 13 kwietnia 1865 (likwidacja autonomii Królestwa). Niewykorzystane egzemplarze zniszczono.
- Rzadkie odmiany: znaczki czyste (bezkreskowe), nietypowe kolory tuszu kasownika (czerwony, zielony).
- Rekordy aukcyjne: komplet znaczków „Polska Nr 1” sprzedany za ponad 1 mln USD (2010); pojedyncze egzemplarze osiągają ceny rzędu kilkudziesięciu tysięcy dolarów.
Warto podkreślić, że choć Polska Jedynka powstała przed odzyskaniem niepodległości, jest ona symbolem patriotyzmu i zaangażowania w odzyskanie suwerenności. Dziś skup znaczków o takiej randze wymaga rzetelnej wiedzy. Każdy kolekcjoner pragnie mieć choć jedną taką pozycję w swoim zbiorze, podobnie jak kolekcjoner brytyjskiego Penny Black czy amerykańskiej Odwróconej Jenny.
Podsumowanie
Polska Jedynka to obiekt wyjątkowy zarówno ze względu na swą historię, jak i rzadkość. Aktualnie ceny osiągane na aukcjach potwierdzają jej ogromną wartość kolekcjonerską. Jeśli dysponujesz oryginalnym znaczek „Polska Nr 1” lub innym unikatowym walorem, warto skorzystać z usług profesjonalistów i przeprowadzić jego weryfikację. Zapraszamy do [Skup znaczków– nasi eksperci pomogą określić wartość i zaproponują najlepsze warunki transakcji. Skorzystaj też z opcji wycena znaczków – aby poznać rynkową wartość swojej filatelistycznej perełki.
