Wytrzymałość to zdolność motoryczna, którą każdy sportowiec nieustannie rozwija. Odpowiada ona za efektywne wykonywanie ćwiczeń przy jednoczesnym pokonywaniu zmęczenia. Na wytrzymałość składa się wiele czynników, a ciągłe jej pogłębianie sprawi, że nawet długotrwały wysiłek fizyczny będzie wiązał się z przyjemnością, bez obaw o zmęczenie czy brak energii.
Przejdź na skróty:
Czym jest wytrzymałość w sporcie?
Wytrzymałość to zdolność naszego organizmu do długotrwałego wysiłku fizycznego przy jednoczesnym utrzymaniu odporności na zmęczenie i ekonomii pracy całego ciała, w zamkniętej przestrzeni, jak i na zewnątrz. Wytrzymałość ściśle wiąże się z wydolnością organizmu, jednak to dwa różne pojęcia treningowe. Oba terminy należą do ogólnie pojętej kondycji człowieka, natomiast różnią się pomiędzy sobą. Wydolność organizmu jest odpowiedzialna za wykonywanie intensywnego bądź długotrwałego wysiłku, bez oznak zmęczenia. Z kolei wytrzymałość to wykorzystanie tego potencjału wraz z uwzględnieniem indywidualnych cech osobowości takich jak: silna wola czy tolerancja na ból.
Innymi słowy, wytrzymałość to zdolność do przeciwstawiania się uczuciu zmęczenia, przy jednoczesnym kontynuowaniu treningu, nie obniżając jego intensywności.
Na czym polega wytrzymałość?
Wytrzymałość to nie tylko czynniki fizjologiczne np. moc, siła mięśni czy wydolność tlenowa, ale także psychika, która również ma kluczowe znaczenie. Do budowania swojej kondycji konieczna jest zarówno systematyka wykonywanych treningów, jak i koncentracja. Wytrzymałość jest obecna w naszym życiu na co dzień, nie tylko podczas wzmożonej aktywności fizycznej. Jej wysoki poziom odpowiedzialny jest za prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu ze szczególnym uwzględnieniem układu krwionośnego oraz oddechowego. Wytrzymałość to połączenie osobowości z pracą fizyczną całego ciała i psychicznego nastawienia, czyli motywacji, silnej woli oraz skupienia. Warto mieć na uwadze, że zdolności wytrzymałościowe, które nie są systematycznie ćwiczone, zanikają, dlatego ważne jest, aby regularnie je rozwijać.
Jak budować wytrzymałość?
Wytrzymałość jest uzależniona od wydolności organizmu, która odpowiada za prawidłową pracę układu krążenia oraz oddechowego. Jej zwiększenie jest celem treningowym wielu biegaczy czy osób trenujących ogólne dyscypliny. Chcąc skutecznie budować swoją wytrzymałość, kluczowa jest systematyka oraz odpowiednio dobrane treningi. Rezultaty będą widoczne z czasem, dzięki regularnie wykonywanym ćwiczeniom, które zwiększą pracę układu krążenia, przyspieszając tętno, a także aktywując grupy mięśniowe. Jednak by tak się stało, należy pamiętać o zwiększaniu objętości treningowej. Oznacza to systematyczne wydłużanie ilości wykonywanych serii. Na wytrzymałość składa się zarówno wydolność organizmu, jak i psychiczne podejście oraz predyspozycje osobowościowe. Stąd też plan treningowy musi być dobierany indywidualnie do każdej osoby. Dużą rolę odgrywa także zmęczenie, ponieważ w sytuacji, kiedy narasta, zaczyna ograniczać wydajność sportowca. Właśnie dlatego jednym z kluczowych efektów treningu jest odporność na zmęczenie. Wzmocniona wytrzymałość przyczyni się do efektywniejszych ćwiczeń, ograniczając przy tym podatność na zmęczenie.
Dlaczego warto ją budować?
Budowanie wytrzymałości jest koniecznością w poszczególnych dyscyplinach sportowych. Każdy sportowiec, który chce pokonywać swoje osiągnięcia, musi systematycznie wykonywać określone ćwiczenia, które przygotują organizm do intensywnego wysiłku. Tylko w taki sposób możliwa jest poprawa wydajności organizmu oraz jego wytrzymałości. Regularne wykonywanie odpowiednio dobranych treningów znacząco wpłynie na zwiększenie wydolności organizmu, co przyczyni się do lepszej wytrzymałości. Im bardziej wytrzymały sportowiec, tym efektywniejsza jest jego praca, ponadto regeneracja organizmu będzie znacznie krótsza. Systematyczna aktywność fizyczna wzmocni mięśnie oraz poprawi pracę narządów wewnętrznych, dzięki czemu sportowiec będzie mógł ćwiczyć intensywnie przez dłuższy czas. Dodatkowo budowanie wytrzymałości wiąże się także z poprawą zdrowia psychicznego, poprzez redukcję stresu, napięcia czy lęku. Odpowiedzialne są za to endorfiny, czyli hormony szczęścia.
Jak ćwiczyć, aby zwiększyć wytrzymałość?
Chcąc skutecznie trenować wytrzymałość, należy zastosować kilka różnych metod pracy, które będą indywidualnie dostosowane do wieku oraz możliwości fizycznych danego sportowca. Osoby początkujące powinny rozpocząć trening od ćwiczeń cardio, wraz z krótkimi przerwami na odpoczynek. Długość serii musi być odpowiednio dobrana do indywidualnych możliwości osoby ćwiczącej. Z czasem należy wydłużyć czas wykonywania ćwiczeń, natomiast skrócić przerwy pomiędzy seriami.
Trening polegający na zwiększeniu wydajności składa się z trzech kategorii:
1. Trening ciągły
Pierwszą z nich jest trening ciągły, czyli wykonywanie danych ćwiczeń o niskiej intensywności przez dłuższy czas, który jest dostosowany do indywidualnych predyspozycji sportowca. Ten rodzaj treningu wzmacnia pracę mięśni.
2. Trening zmienny
Drugą kategorią jest trening zmienny, który wykonywany jest poprzez połączenie różnych ćwiczeń o zmiennym stopniu intensywności. Zmienność tempa pobudza układ krwionośny, co skutkuje poprawą wydolności.
3. Trening powtórzeniowy
Trzecia kategoria to trening powtórzeniowy, który cechuje się dużą intensywnością. Polega na wykonywaniu krótkich za to wymagających ćwiczeń połączonych z przerwami tak, aby tętno obniżyło się do wartości umiarkowanej.
Wytrzymałość organizmu to niezwykle ważna kwestia dla każdego sportowca, a szczególnie tych, którzy uprawiają Via ferrata. To właśnie dzięki niej możliwe jest pokonywanie kolejnych rekordów oraz ustalanie nowych ambitnych celów. Warto jednak pamiętać, że wytrzymałość musi być ćwiczona systematycznie.
