Dietę wątrobową stosuje się w przypadku różnych schorzeń związanych z wątrobą, trzustką, pęcherzykiem żółciowym i drogami żółciowymi. Odpowiedni sposób odżywiania pomaga zmniejszyć objawy i działa profilaktycznie. W diecie ważne jest przestrzeganie kilku zasad – możemy nauczyć się ich sami albo skorzystać z pomocy dietetyka.
Przejdź na skróty:
Jaką funkcję w ciele pełni wątroba?
Wątroba jest jednym z najważniejszych organów w naszym organizmie – jest odpowiedzialna za aż 500 procesów! Jej najważniejsze zadania to:
- detoksykację organizmu – neutralizuje toksyny, a więc alkohol, używki czy leki i usuwa je z organizmu;
- wytwarzanie żółci – jest ona niezbędna do trawienia tłuszczów;
- produkcja białek – wątroba wytwarza aż 85% białek, które znajdują się w osoczu krwi i są niezbędne w procesie jej krzepnięcia;
- magazynowanie zapasów witamin: A, B2, B3, B4, B12, D3 i K, oraz żelaza;
- przekształcanie białek i cukrów w tłuszcze;
- produkcja, magazynowanie i uwalnianie glukozy.
Jakie są najczęstsze choroby wątroby?
Choroby wątroby zazwyczaj są spowodowane nadużywaniem alkoholu, otyłością lub zakażeniem wirusami zapalenia wątroby B i C. Również długotrwałe stosowanie leków może uszkodzić wątrobę. Zazwyczaj powyższe przyczyny kończą się marskością wątroby, jej stłuszczeniem, zapaleniem albo toksycznym uszkodzeniem. Żeby przeciwdziałać powyższym schorzeniem, ale również jako pomoc w leczeniu wątroby stosuje się m.in. dietę wątrobową.
Zasady diety wątrobowej
Na początku warto zaznaczyć, że nie istnieje jedna dieta wątrobowa, wszystko zależy od rodzaju schorzenia i stanu pacjenta. Jest jednak kilka podstawowych zasad, które powinien przestrzegać każdy chorujący. Po pierwsze dieta wątrobowa jest dietą lekkostrawną, nie powinna ona obciążać chorego narządu. Zalecane jest jedzenie 5-6 mniejszych posiłków, zamiast 3 większych oraz spożywanie ich w regularnych odstępach czasu. Takie żywienie odciąża wątrobę i spowalnia tempo jej działania. Osoby chore na wątrobę powinny unikać rzeczy ciężkostrawnych, a więc potraw smażonych, tłustych, przetworzonych, słodyczy i alkoholu. Pacjenci powinni też unikać ostrych przypraw i mocnej kawy i herbaty. Należy unikać też wielu produktów zwykle polecanych w zdrowym odżywianiu:
- kapusty, cebuli, czosnku, papryki ogórków,
- roślin strączkowych,
- mocnych ziołowych herbat,
- produktów z dużą zawartością błonnika, np. chlebów z dużą ilością ziaren.
Produkty, które są polecane w diecie to:
- pieczywo jasne i inne z niskiego przemiału,
- masło, twaróg, jajka na miękko,
- chude wędliny i mięsa,
- kleiki, kluski, drobne makarony,
- przeciery, musy, galaretki, koktajle.
Proporcje białka i tłuszczu
W zależności od schorzenia i stanu chorego zmienia się ilość spożywanego białka i tłuszczu. Takie decyzje powinny być skonsultowane z lekarzem. Ważne składniki diety wątrobowej to metionina, cholina, witamina B2, C i E. Ograniczają one odkładanie lipidów w wątrobie, zmniejszają stłuszczenie narządu i przyspieszają jego oczyszczanie. Istotny jest też sposób spożywania posiłku: powinien on być jedzony w spokoju, dokładnie przeżuty i powoli połknięty. Im mniejsze kęsy, tym lepiej. Jedzenie powinno być w temperaturze pokojowej, nie za gorące i nie za zimne. Przestrzeganie wszystkich tych zasadach pozwoli na usprawnienie pracy wątroby i innych narządów.
Jak zrobić listę zakupów przy diecie wątrobowej?
Przede wszystkim przy robieniu listy warto mieć ze sobą ściągawkę produktów wskazanych i zakazanych na diecie. To ułatwi nam planowanie. Po drugie warto przed robieniem listy mieć już zaplanowane posiłki na kilka dni. Na pewno nie powinny znaleźć się na niej dania takie jak gulasze z dużą ilością czosnku i cebuli, potrawki ze strączkami, dania jak bigos czy grochówka.
Ponieważ na diecie zalecane są kluski i drobne makarony, to można skierować się w stronę kuchni włoskiej (ale tylko tej lekkostrawnej). Koniecznie umieśćmy na liście kilka opakowań małego makaronu takiego jak: literki, muszelki, mini pióra, itp. Takie makarony często znajdują się w ofercie sklepu Kaufland – gazetka od jutra może zawierać właśnie takie produkty, więc warto być z nią na bieżąco.
Podsumowanie
Chodząc po sklepie nie sięgajmy po żadne produkty, które kojarzą nam się ciężkostrawnie: wszystko, co ma panierkę, jest smażone, słone, ostre, co powoduje wzdęcia i odbijanie. Taka zmiana nawyków podczas zakupów oraz w kuchni spowoduje, że zmniejszymy ryzyko chorób wątroby, ale również wspomożemy leczenie. Jeżeli mamy problem z samodzielnym przestrzeganiem takiej diety, warto skorzystać z pomocy specjalisty.