Gdzie wyrzucać kłopotliwe odpady?

Segregacja makulatury, szkła czy tworzyw sztucznych jest dziś niemal powszechna. Czy wiemy jednak co zrobić z kłopotliwymi odpadami? Nasi czytelnicy mają z nimi problem. Kasety VHS, wiaderko po farbie, pieluchy, elektro-śmieci czy gruz budowlany, to tylko niektóre z nich. Podpowiadamy co z nimi zrobić, a warto podjąć takie starania, by powszechny odpad nie stał się poważnym problemem, dla nas i dla otoczenia. Zapraszamy do artykułu pt. “Gdzie wyrzucać kłopotliwe odpady?”.

Na początek trochę danych. 67% badanych Polaków (badanie CBOS, Zachowania proekologiczne Polaków, marzec 2011) ma poczucie, że swoim zachowaniem i działaniami może korzystnie wpłynąć na środowisko naturalne we własnej miejscowości. Odsetek takich osób rośnie systematycznie od początku lat 90-tych. Coraz więcej segregujemy odpadków domowych i zbieramy surowce wtórne. Gdy jednak mamy do czynienia z odpadami powszechnie uznanymi za problemowe, nie wiemy co z nimi z robić. I tak baterie czy żarówki lądują w tradycyjnym koszu na śmieci, a stara wersalka czy zepsuta lodówka potrafi zeszpecić okoliczny las lub park.

Gdzie wyrzucić kasety VHS i magnetofonowe?

Na półkach wielu Polaków znajdziemy takie nośniki. Gdy zarchiwizujemy je w postaci cyfrowej pojawia się problem, jak bezpiecznie się ich pozbyć.

Kaseta VHS, jako odpad, przyporządkowana jest grupie 16 80 01, czyli Magnetyczne i optyczne nośniki informacji. Nie jest to jednak, jak może się wydawać, elektro-śmieć, czyli zużyty sprzęt elektroniczny i elektryczny. Utylizacją takich odpadów powinna zająć się spółka komunalna lub firmy wyspecjalizowane w zbiórce odpadów niebezpiecznych.

Taki zamiar należy jednak uprzednio zgłosić oraz podać ilość kaset, które zamierzamy zutylizować. Nie jest to usługa bezpłatna, ale pamiętajmy, że szkodliwe substancja zawarte w takim przedmiocie nie wpłyną negatywnie na środowisko naturalne.

Gdzie zutylizować stare meble i dywany – odpady wielkogabarytowe?

Do odpadów wielkogabarytowych zaliczamy m.in. stoły, krzesła, materace, kanapy, dywany, zabawki dużych rozmiarów, wózki dziecięce. To odpady, które wymagają czynności demontażowych. Pozwala to na wydzielenie z nich części przydatnych do recyklingu. Demontaż takich odpadów pozwala zmniejszyć ich rozmiar przed umieszczeniem na składowisku.

Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach samorząd ma obowiązek informować mieszkańców jak postępować z odpadami selektywnie zebranymi oraz z wielkogabarytowymi. Z tym jednak bywa różnie. Gminy podchodzą do tego tematu wybiórczo. Warto sprawdzić na stronie internetowej gminy czy takie informacje są udostępniane. Sezonowo, kilka razy w roku, samorządy w porozumieniu z firmami komunalnymi prowadzą zbiórkę odpadów wielkogabarytowych. Terminy zbiórek powinny udostępnić mieszkańcom. Gdy jednak zbiórka już się odbyła, a nam pozostał niechciany odpad, zwróćmy się do lokalnej firmy komunalnej. W większości przypadków przyjmują od mieszkańców stoły, krzesła, materace czy dywany.

Gdzie można oddać baterie?

To dość powszechny odpad i traktowany lekceważąco. Małą i płaską bateryjkę z zegarka czy popularny “paluszek” z pilota do telewizora wyrzucamy zwykle do kosza. A wystarczy wspomnieć, że zawarty w bateriach Kadm negatywnie wpływa na nerki i funkcje rozrodcze, zaburza metabolizm wapnia powodując deformację układu kostnego. Powoduje chorobę nadciśnieniową oraz podobnie jak rtęć, może być przyczyną zmian nowotworowych.

Baterie (m.in. paluszki, płaskie) zaliczane są do kategorii odpadów niebezpiecznych. Nie powinny się znaleźć razem z innymi odpadami w naszym koszu na śmieci. W świetle ustawy o bateriach i akumulatorach z 2009 roku, placówki handlowe o powierzchni min. 25 metrów kwadr., które sprzedają baterie zobowiązane są do prowadzenia ich bezpłatnej zbiórki. W praktyce, zbiórkę baterii prowadzi zdecydowana większość popularnych marketów oraz sklepów osiedlowych. Specjalnie oznakowane pojemniki umieszczone są zwykle tuż przy kasach. Zużyte baterie możemy oddać przy okazji robienia zakupów.

Gdzie oddać elektro-odpady, np. stary telewizor, pralkę?

Choć raz stanęliśmy przed koniecznością pozbycia się niepotrzebnego elektrośmiecia, czyli zużytego sprzętu elektronicznego lub elektrycznego. Nieświadomi zagrożeń tuż obok plastikowych butelek, toreb foliowych czy odpadów organicznych w jednym osiedlowym kontenerze mogliśmy dostrzec stare żelazko czy zepsuty kineskop ulubionego niegdyś telewizora. Gorzej, gdy taki sprzęt trafia na dzikie wysypiska. Gdy niszczeje wydziela trujące substancje (brom, kadm, rtęć, ołów, freon) mogące zatruć glebę i wody gruntowe. Za pozostawienie w całości lub rozebranych na części urządzeń elektronicznych grozi finansowa kara w wysokości do 5 000 zł.

W świetle ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (ZSEE) sklep zobowiązany jest odebrać od nas bezpłatnie taki sam zużyty sprzęt RTV lub AGD w stosunku 1:1, czyli kupujemy nowy, oddajemy stary sprzęt. Gdy nie mamy takich potrzeb, sprawdźmy czy wciąż sprawne, ale niepotrzebne urządzenia zechcą przyjąć instytucje potrzebujące, które odnajdziemy w każdej gminie czy w powiecie.

Obowiązkiem naszych lokalnych władz, w świetle ustawy o czystości i porządku w gminie, jest informowanie mieszkańców o sposobach pozbycia się takich kłopotliwych odpadów. Warto sprawdzić na stronie internetowej gminy lub uzyskać informację telefonicznie, czy i kiedy prowadzone są sezonowe zbiórki elektrośmieci, często w porozumieniu z firmą komunalną. Informacje uzyskać można także u źródła, w firmie komunalnej.

Możemy także samodzielnie zawieźć zepsute urządzenia do firm prywatnych, które zajmują się zbiórką i zagospodarowaniem ZSEE. Odbiorą od nas sprzęt BEZPŁATNIE.

Gdzie wyrzucić gruz budowlany?

Gdy decydujemy się na remont domu lub mieszkania wytwarzamy odpady, które należy odpowiednio zagospodarować. Bywają kłopotliwe i często też niebezpieczne. Z oszczędności lub z braku wiedzy odpady powstałe w trakcie remontu wrzucamy do zwykłego kontenera na śmieci. Tymczasem gruz budowlany jest odpadem, który po przetworzeniu w znacznym stopniu może być powtórnie wykorzystany.

Nieprzetworzony gruz budowlany może zawierać substancje niebezpieczne tj. resztki kleju, farby, chemii budowlanej. Nie powinniśmy pozbywać się odpadów poremontowych na własną rękę. Zagospodarowanie powierzmy wyspecjalizowanej firmie. To jednak odpad, który po kruszeniu i przesiewaniu może być powtórnie użyty. Pozostały materiał jest unieszkodliwiany i zwożony na składowisko.

Spółki komunalne, które na co dzień odbierają od nas śmieci mogą mieć w swojej ofercie odbiór gruzu od mieszkańców. Firmy komunalne oferują odbiór gruzu budowlanego w zależności od jego masy. Natomiast firmy prywatne mogą podstawić pod posesję kontener na kilka dni lub na czas jego załadunku. W zależności od potrzeb, pojemność takiego kontenera może wynosić od 3 do nawet 33 metrów sześciennych. Koszt wynajmu waha się od 200 do 600 zł. Niewielkie ilości gruzu poremontowego możemy umieścić w workach typu “Big-Bag” o pojemności nawet 1200 litrów. Koszt wynajęcia i odbioru takiego worka to ok. 100-150 zł.

Przy wiaderkach plastikowych, zwykle na spodzie, widnieje symbol oznaczający tworzywo z którego wykonane jest opakowanie. Jeśli będzie to PP, czyli polipropylen, to takie opakowanie można umieścić w pojemnikach na plastik czy tworzywa sztuczne. Jednak w przypadku gdy istnieje taka możliwość. Pojemnik na plastik MUSI być oznaczony symbolami HDPE, LDPE, PE, PP.

W praktyce jednak okazuje się, że większość pojemników na tworzywa sztuczne umożliwia pozbycie się tylko butelek PET. Jeśli farby nie zawierają substancji niebezpiecznych można jest pozostawić w zwykłym kuble na śmieci. Na etapie segregowanie zostaną oddzielone. Jeśli są to farby i kleje, taki odpad jest niebezpieczny i powinien być przekazany firmom zajmujących się ich utylizacją.

Gdzie wyrzucić kartony po mleku i napojach?

Soki, mleko, przecier pomidorowy czy zupy pakowane są w kartony, które przeciętny konsument wyrzuca do kosza wraz z innymi odpadkami. Dlaczego? Zadaje sobie pytanie, jak zakwalifikować ten odpad gdy na opakowaniu nie ma innych oznaczeń prócz tego, by po zużyciu karton trafił do kosza. Plastik? Papier?

Kartony po mleku to dość ciekawy przypadek. Uznawane są za odpady wielomateriałowe. Gdy zrobimy przekrój przez opakowaniu zauważymy, że składa się z kilku warstw: folia aluminiowa, tworzywo przeźroczyste. Najwięcej jednak, bo blisko 75% składu, stanowi celuloza, a więc papier.

Odpady wielomateriałowe należy wrzucać do takiego pojemnika, którego to surowca w takim opakowaniu znajduje się najwięcej. Zgodnie z logiką powinniśmy kartony po mleku umieszczać w kontenerze na papier. W praktyce, rozwiązanie to nie jest idealne. Makulatura, aby mogła być ponownie użyta musi być sucha. Wnętrze takiego kartonu nie zawsze wolne od wilgoci.

Pamiętajmy, by przed wrzuceniem kartonów, a także butelek plastikowych do odpowiedniego pojemnika zgnieść opakowanie. Plastikowe zakrętki umieścimy w koszu na tworzywa sztuczne.

Gdzie należy wyrzucić zużyte pieluchy?

Wybór pieluch jest dziś na rynku ogromny. Największą popularnością cieszą się pieluchy jednorazowe. Konstrukcja i skład chemiczny, bez względu na producenta, bywa podobny. Zewnętrzna warstwa składa się z porowatego polietylenu, wnętrze to mieszanka chemicznie przetworzonej bielonej chlorem miazgi drzewnej z poliakrylanem sodu oraz wodoodporna wkładka. Takie pieluchy to obciążenie dla środowiska. Statystyczny maluch zużywa średnio 6000 pieluch. To ok. 1,5 ton odpadów. Czy jest to odpad, który może być poddany odzyskowi?

Niestety, nie ma innej możliwości niż umieszczenie w zwykłym pojemniku na odpady komunalne.

Gdzie zutylizować kleje i inne chemikalia?

Kleje zawierające substancje toksyczne i trujące to odpady niebezpiecznie. Chemikalia i opakowania po nich można oddać w punkcie zbierania odpadów oraz w firmach wyspecjalizowanych w zbiórce odpadów niebezpiecznych.

Gdzie oddać zużyte opony?

Zużyte opony samochodowe to odpady, które są spotykamy na tzw. dzikich wysypiskach. Niestety, nawet przy zakupie nowych opon sklep lub warsztat będzie mógł zutylizować stare opony, lecz za odpowiednią opłatą. Co jednak zrobić gdy nie planujemy kupna nowych opon, a chcemy bezpiecznie pozbyć się tych zużytych?

Gminy organizują zbiórki odpadów wielkogabarytowych i wtedy można przekazać opony do kontenera na te odpady. Należy zapytać w gminie kiedy będzie najbliższa zbiórka. Niektóre warsztaty przyjmują opony za małą odpłatnością, opony te są odbierane następnie przez specjalistyczne firmy.

Pamiętaj! Odpad to nie problem

Jak się okazuje, odpady nie muszą być problemem. Warto pamiętać, że odpowiednio zagospodarowane trafiają do wyspecjalizowanych firm, które zajmują się odzyskiwaniem cennych surowców. Warto podjąć wysiłek, by odpady trafiły tam, gdzie powinny. Odpady niebezpiecznie są utylizowane i nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzkiego, zwierząt i środowiska ze względu na toksyczność, palność, wybuchowość czy rakotwórczość.