Najlepszym sposobem na ochronę przed komornikiem jest zapobieganie zadłużeniu lub terminowe spłacanie swoich zobowiązań. Jeśli jednak egzekucja komornicza stanie się faktem, warto pamiętać, że prawo przewiduje wiele sposobów skutecznej obrony interesów dłużnika.
Przejdź na skróty:
Ochrona przed komornikiem – tego robić nie należy
Przede wszystkim należy pamiętać, że ochrona przed komornikiem musi mieścić się w granicach prawa. Dłużnik nie może zatem ukrywać, niszczyć, zbywać lub uszkadzać swojego majątku tylko po to, aby uchronić się przed jego zajęciem. Zgodnie bowiem z kodeksem karnym ten, kto w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża lub uszkadza zajęte lub zagrożone zajęciem składniki majątku, bądź usuwa znaki zajęcia podlega karze pobawienia wolności od trzech miesięcy do pięciu lat.
Ograniczenie egzekucji – tego komornik zająć nie może
Dłużnik musi pamiętać, że komornik może zająć ruchomości, które znajdują się we władaniu dłużnika. Jeżeli jednak w toku sprawy ujawnione zostaną okoliczności, z których wynika, że nie są one jego własnością, komornik zająć ich nie może. Co więcej, istnieje szereg ograniczeń egzekucji, które sprowadzają się do tego, że określone przepisami ruchomości, czy świadczenia nie mogą zostać przez komornika zajęte. Są to m.in.:
- przedmioty urządzenia domowego niezbędne dla dłużnika i jego najbliższych, a także zapasy żywności,
- produkty lecznicze,
- enumeratywnie wymienione zwierzęta i maszyny rolnicze – w razie, gdy dłużnik jest rolnikiem prowadzącym gospodarstwo rolne,
- świadczenia m.in. z ubezpieczeń osobowych, z pomocy społecznej, integracyjne,
- świadczenia alimentacyjne,
- wynagrodzenie ze stosunku pracy, w części określonej przepisami kodeksu pracy.
Warto także pamiętać, że dłużnik może wnioskować do sądu o ograniczenie egzekucji.
Skarga na czynności komornika
Ochroną przed działaniami komornika, którą otrzymuje z mocy prawa dłużnik jest skarga na jego czynności. Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego na czynności komornika, a także zaniechania czynności przysługuje skarga do sądu rejonowego. Wnoszona jest ona w ciągu tygodnia od dnia dokonania lub zaniechania czynności do komornika, który to w terminie trzech dni od jej otrzymania sporządza uzasadnienie zaskarżonej czynności lub przyczyn jej zaniechania i przekazuje je do sądu. Mimo że skarga na czynności komornika nie wstrzymuje egzekucji ani też wykonania zaskarżonej czynności, sąd może postępowania zawiesić lub wstrzymać dokonanie zaskarżonej czynności, a ponadto w razie stwierdzenia oczywistego naruszenia prawa przez komornika, uwzględniając skargę, może obciążyć go kosztami postępowania.
Restrukturyzacja i upadłość dłużnika
Ochroną przed komornikiem może być także wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego przez dłużnika będącego przedsiębiorcą. Wielu dłużników – w tym konsumentów – jako sposób na uniknięcie egzekucji traktuje także ogłoszenie upadłości. Postępowanie egzekucyjne wszczęte przed dniem ogłoszenia upadłości, a które dotyczy majątku wchodzącego w skład masy upadłościowej, ulega bowiem w takim wypadku zawieszeniu, zaś z chwilą uprawomocnienia się ogłoszenia upadłości – umorzeniu.