Skup długów to dla wielu dłużników sposób na utrzymanie swojej płynności finansowej. Cesja wierzytelności polega bowiem na przeniesieniu wierzytelności na osobę trzecią. Jak tego dokonać? Czy każda wierzytelność może być przedmiotem cesji?
Przejdź na skróty:
Skup długów to potoczna nazwa cesji wierzytelności, nazywanej także przelewem wierzytelności, która uregulowana została w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny. Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią. Warunkiem dodatkowym jest wyłączenie cesji ustawą, zastrzeżeniem umownym albo wynikające z właściwości zobowiązania. Warto podkreślić, że jeśli dojdzie do skupu długu, wówczas na nabywcę przechodzą wszystkie związane z wierzytelnością prawa, w szczególności są to zaległe odsetki.
Zbywca wierzytelności ponosi ponadto odpowiedzialność względem jej nabywcy za to, że wierzytelność będąca przedmiotem cesji mu przysługuje. Nie odpowiada on jednak co do zasady za wypłacalność dłużnika, a wyjątkiem jest sytuacja, w której odpowiedzialność taką sam na siebie przyjął.
Brak zgody dłużnika a skuteczność cesji
Jak wynika wprost z przepisu, do skuteczności cesji wierzytelności wierzyciel nie potrzebuje zgody dłużnika. Ciąży jednak na nim obowiązek poinformowania go o niej. Dlaczego? Jeżeli zbywca, czyli wierzyciel nazywany tzw. cedentem nie zawiadomi dłużnika o przelewie wierzytelności, wówczas ten spełniając świadczenie do rąk dotychczasowego wierzyciela czyni zadość jego spełnieniu. Zatem ma ono skutek względem nabywcy wierzytelności, czyli cesjonariusza.
Wyjątek od powyższej zasady zakłada jednak, że zgoda dłużnika na dokonanie cesji wierzytelności jest konieczna, jeżeli zastrzeżono tak w umowie albo wynika to z właściwości zobowiązania.
Czy skup długów może dotyczyć każdej wierzytelności?
Ustawodawca zastrzegł, że skup długów nie jest możliwy w odniesieniu do wszystkich wierzytelności. Przepisów o cesji wierzytelności nie stosuje się bowiem do wierzytelności związanych z dokumentem na okaziciela lub dokumentem zbywalnym przez indos. Do cesji wierzytelności z dokumentu na okaziciela dochodzi bowiem przez przeniesienie własności dokumentu. Do przeniesienia własności dokumentu potrzebne jest zaś jego wydanie.
Warto dodać, że poza powyższym wyłączeniem, przedmiotem skupu długu mogą być wszystkie wierzytelność – zarówno w całości, części, a nawet wierzytelności przyszłe.
Forma dokonania skupu długów
W jakiej umowie dokonać przelewu wierzytelności? Ustawodawca wskazał, że przeniesienie wierzytelności może nastąpić poprzez umowę sprzedaży, zamiany, darowizny lub każdą inną umowę, która do tego zobowiązuje. Wyjątek może wynikać z przepisów szczególnych albo postanowienia stron.
Jeżeli wierzytelność została jednak stwierdzona pismem, cesja powinna być także stwierdzona pisemnie.
