Jeśli zostałeś wezwany do stawiennictwa w sądzie w charakterze świadka prawdopodobnie będzie przysługiwać Ci zwrot wydatków z tym związanych, czyli zwrot kosztów dojazdu do sądu, noclegu, utrzymania, a także wynagrodzenie za utratę zarobku lub dochodu. Niestety, oprócz tego zostanie na Ciebie nałożony obowiązek stawienia się przed sądem pod rygorem otrzymania grzywny.
Przejdź na skróty:
Obowiązek stawiennictwa
Osoba wezwana przed sąd w charakterze świadka, ma bezwzględny obowiązek stawiennictwa na rozprawie. Musi to jednak zostać wykonane zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zgodnie z art. 131 par. 1 kodeksu postępowania karnego, za prawidłowe powiadomienie uznawane jest doręczenie wezwanie, za pokwitowaniem odbioru przez:
- pocztę,
- podmiot zajmujący się dostarczaniem korespondencji,
- pracownika organu wysyłającego (np. goniec sądowy),
- policję.
Tylko prawidłowe doręczenie wezwania umożliwia nałożenie grzywny w przypadku niestawiennictwa. Ewentualna nieobecność świadka musi zostać usprawiedliwiona w ciągu tygodnia od doręczenia postanowienia o nałożeniu grzywny lub na pierwszym posiedzeniu, na które zostanie wezwany. Ponadto, świadek może być sprowadzony przymusowo na polecenie sądu.
Jako, że stawiennictwo jest wymagane, świadek nabywa prawo do zwrotu kosztów poniesionych z tytułu stawienia się na rozprawie.
Zwrot kosztów stawiennictwa świadka – zasady
Świadkowi przysługuje zwrot związanych ze stawiennictwem kosztów:
- podróży (zwrot kosztów dojazdu do sądu samochodem lub innym, odpowiednim środkiem transportu) z miejsca zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowej,
- noclegu i utrzymania w miejscu wykonywania czynności sądowej,
- zarobku lub dochodu utraconego z powodu nieobecności w pracy,**
*Wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód przyznaje się w wysokości przeciętnego jego dziennego zarobku lub dochodu. Jeśli świadek pozostaje w stosunku pracy, jego dzienny zarobek oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop. Górna granica należności stanowi równowartość 4,6% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość określa ustawa budżetowa.
Zwrotu może oczekiwać świadek mieszkający w odległości większej niż 10 km od miejsca przeprowadzania czynności sądowych, a w szczególnych przypadkach odległości nie mniejszej niż 4 km.
Świadek obowiązany jest do należytego wykazania wysokości poniesionych kosztów, przedstawiając opłacone paragony i faktury.
Prawo do żądania zwrotu poniesionych kosztów przysługuje osobie niezależnie od tego, czy została przesłuchana. Ponadto, jeśli świadek nie został wezwany przez sąd, lecz stawił się na sprawie i został przesłuchany, to przysługuje mu prawo do zwrotu kosztów.
W przypadku kiedy świadek nie może stawić się na wezwanie sądu bez opieki, powyższe zasady stosuje się odpowiednio do osoby towarzyszącej.
Nie tylko świadek, ale także biegły i tłumacz
Prawo do zwrotu poniesionych wydatków (zwrot kosztów dojazdu do sądu, noclegu, utrzymania i utraty dochodu) i zasad ich przyznawania przysługuje nie tylko osobie wezwanej w charakterze świadka, ale także biegłemu i tłumaczowi powołanym przez sąd. Jedyną, zasadniczą różnicą jest obliczanie wynagrodzenia za utracony zarobek lub dochód, który oblicza się uwzględniając ich kwalifikację i czas zużyty w związku z wezwaniem.
Prawo przysługuje nawet w sytuacji, kiedy sąd nie skorzysta z usług biegłego lub tłumacza.
Składanie wniosku o zwrot kosztów i utraconego dochodu
Zwrot kosztów przyznaje się na wniosek świadka i osoby towarzyszącej świadkowi. Wystarczy złożyć wniosek ustnie do protokołu lub na piśmie w terminie 3 dni od dnia zakończenia czynności z udziałem świadka i osoby mu towarzyszącej. Po upływie tego terminu, wniosek może zostać oddalony.
We wniosku należy wskazać numer rachunku bankowego do zwrotu należności oraz sygnaturę sprawy. Przyznana kwota powinna być wypłacona niezwłocznie. W przypadku odmowy przyznania kosztów, przysługuje zażalenie.
Dodatkowo, w przypadku starania się o zwrot utraconego dochodu należy wypełnić oświadczenie niezbędne do obliczenia miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Zwrot kosztów dojazdu / stawiennictwa w sądzie – pobierz wzór
Specjalnie dla naszych czytelników przygotowaliśmy edytowalne wzory omawianych pism. Wystarczy, że klikniesz na jeden z poniżej wyświetlonych wzorów, a zostaniesz przeniesiony do strony pobierania.
W tym przypadku znajdziesz:
Uwaga! Wzory w plikach .PDF możesz edytować nawet w przeglądarce, co znacznie przyśpieszy cały proces i nie wymaga używania dedykowanego oprogramowania. Jeśli po wydrukowaniu widoczne są suwaki wyboru, skorzystaj z programu Adobe Reader.
Nawet nie wiedzalem, ze jako swiadek mam prawo do zwrotu kosztow dojazu. Wzor zawiera wszystko co niezbedne.