Urządzenie peryferyjne to inaczej urządzenie sprzętowe, które nie są wymagane, aby komputer spełniał swoją podstawową funkcję. Może to być dodatkowy sprzęt zarówno wewnętrzny, jak i zewnętrzny. Najczęściej jednak kiedy mówimy o urządzeniach peryferyjnych, mamy na myśli urządzenia zewnętrzne, które ułatwiają lub zapewniają dodatkową funkcjonalność. Są nimi powszechnie używane akcesoria, choć nie zdajemy sobie z tego sprawy. Zapraszamy do artykułu pt. “Czym są urządzenia wejściowe i wyjściowe w komputerze?”, gdzie dokładnie opiszemy konkretne przykłady.
Przejdź na skróty:
Czym są urządzenia wejściowe?
Urządzenia wejściowe służą do wprowadzania informacji do systemu komputerowego. Przykładem takiego działania jest sterowanie postacią w grze za pomocą joysticka, kliknięcie ikony skrótu na pulpicie za pomocą myszki komputerowej lub wpisanie danych do arkusza kalkulacyjnego z poziomu zewnętrznej klawiatury.
Poniżej znajdziesz przykładowe urządzenia wejściowe wraz z ich zastosowaniem. Są to tylko wybrane urządzenia wejściowe i istnieje ich znacznie więcej.
Klawiatura
Klawiatura komputerowa składa się z panelu klawiszy. To urządzenie służy do wprowadzania do komputera znaków alfanumerycznych, symboli i prostych poleceń za pomocą skrótów klawiszowych.
Jak doskonale wiesz, dla większości użytkowników jest to zdecydowanie najłatwiejszy sposób wprowadzania liter i cyfr, zwłaszcza kiedy wykonujesz to dłuższy czas. Wbudowana klawiatura w laptopie może być wtedy zbyt mało funkcjonalna lub ergonomiczna. Oprócz tego, klawiatura jest również bardzo często używana do nawigacji przez użytkowników niedowidzących i użytkowników z ograniczonymi funkcjami motorycznymi, a także informatyków.
Głównym czynnikiem wpływającym na wydajność klawiatury jest jej czułość. Na przykład droższe klawiatury do gier wykorzystują klawisze mechaniczne, a nie membranę, co pozwala na większą wrażliwość na dotyk, a także znacznie większą wytrzymałość na intensywne użytkowanie. Można spotkać także modele wodoodporne, które bez problemu wytrzymają zalanie kawą lub sokiem. Z kolei do pracy w biurze mogą być wykorzystywane klawiatury o zwiększonej ergonomii, przystosowanej do długiego pisania.
Mysz komputerowa
Mysz komputerowa jest urządzeniem wskazującym, które umożliwia użytkownikowi sterowanie kursorem na ekranie komputera, a dokładniej monitora bądź wyświetlacza, w celu wybrania wyświetlanych obiektów lub wykonania określonego działania.
Najczęściej wykorzystywane w przypadku komputerów stacjonarnych w celu poruszania się po graficznym interfejsie użytkownika. Trackball to alternatywa dla myszy, która jest powszechnie używana przez osoby niepełnosprawne, które wpływają na koordynację rąk. Na rynku dostępne są także rozbudowane modele, które zawierają dodatkowe przyciski zapewniające różne funkcje. Jednym z nich jest scroll, który ułatwia przewijanie. Dodatkowe przyciski są najczęściej programowalne, co znaczy, że możliwe jest wybranie konkretnych funkcji, które mają spełniać.
Głównym czynnikiem wpływającym na wydajność myszy jest czułość myszy, mierzona w punktach na cal (DPI). Wyższe DPI wykryje mniejsze ruchy, a wiele drogich myszy pozwoli ci zmienić DPI w różnych sytuacjach.
Mikrofon
Mikrofonem jestem urządzeniem wejściowym audio, które umożliwia użytkownikowi wprowadzenie dźwięków do systemu komputerowego. Natomiast karta dźwiękowa zawiera konwerter analogowo-cyfrowy (ADC) do konwersji analogowej fali dźwiękowej na dane cyfrowe, które komputer może przechowywać i przesyłać.
Jest to powszechnie używane do prowadzenia rozmów VoIP. Początkowo to rozwiązanie służyło głównie do nagrywania głosu. Na ten moment, może być z sukcesem stosowane do wprowadzania poleceń w interfejsie mowy oraz do zamiany danych głosowych na tekst. Jest to popularne wśród użytkowników niedowidzących, użytkowników z ograniczoną funkcją motoryczną i osób z zaburzeniami poznawczymi, takimi jak dysleksja.
Oczywiście miarą wydajności mikrofonów jest jakość dźwięku. Ten parametr może być mierzony przez częstotliwość próbkowania i głębię bitową mikrofonu.
Kamerka internetowa
Kamerka jest urządzeniem używanym do wprowadzania cyfrowego obrazu wideo lub zdjęć do systemu komputerowego. Odbywa się to za pomocą procesora obrazu.
Najczęściej służy do prowadzenia konwersacji VoIP takich jak Skype, czy Messenger. Dzięki kamerce możesz wysłać swój film wraz z głosem do rozmówcy, bądź go po prostu nagrać i zapisać na dysku. Może być także używana do vlogowania.
Główną miarą wydajności kamery internetowej jest jej rozdzielczość i liczba klatek na sekundę. Rozdzielczość to liczba pikseli używanych podczas przechwytywania obrazu i w tym przypadku – im więcej, tym lepiej. Szybkość klatek to liczba obrazów na sekundę wideo, im wyższa liczba tym bardziej płynny film.
Skaner
Skaner jest urządzeniem konwertujący dokumenty na dane cyfrowe. Dzięki niemu możliwe jest przeglądanie i edycji w systemie komputerowym. Jego działanie polega na oświetlaniu dokumentu światłem, które odbija się od tablicy CCD.
Skaner można wykorzystać do skanowania wydruków zdjęć do edycji lub udostępniania tych danych online. Może być również używany z oprogramowaniem OCR do skanowania dokumentów, które następnie możemy edytować za pomocą oprogramowania do edycji w postaci tekstowej.
Wydajność skanera mierzy się rozdzielczością mierzoną w punktach na cal (DPI), a także głębią kolorów mierzoną w bitach. Rozdzielczość reprezentuje piksele koloru, które złączone składają się na obraz. Głębia kolorów natomiast określa, ile kolorów można przedstawić.
Tablet graficzny / digitizer i rysik
Tablet graficzny i inne urządzenia wskazujące takie jak rysik, pozwalają użytkownikowi wprowadzać dane podobnie jak przy użyciu długopisu i papieru. Działają one na wiele różnych sposobów w zależności od zastosowanej technologii.
Projektanci grafiki często używają ich do tworzenia ilustracji, takich jak projektowanie logo. Następnie możliwe jest cyfrowe powielenie obrazu z drobnymi zmianami tworząc animacje.
Głównymi czynnikami wpływającymi na jego wydajność są rozdzielczość mierzona w liniach na cal (LPI) oraz czułość na nacisk. LPI jest podobny do DPI, który przedstawiliśmy wcześniej. Z kolei czułość na nacisk pozwala na wykrycie większego zakresu nacisku, od lekkiego do mocnego dotyku.
Czujnik
Czujniki są urządzenia wejściowe pobierające różne informacje z otoczenia, takie jak temperatura, światło, czy nawet ruch. Oczywiście każdy rodzaj czujnika działa w zupełnie inny sposób. Przykładem zastosowania czujnika jest np. termostat, który wykrywa temperaturę i włącza lub wyłącza ogrzewanie w zależności od ustawionych parametrów.
Czynniki wpływające na działanie czujnika zależą również od czujnika. W przypadku czujnika ruchu może to być jego zasięg zarówno pod względem odległości, jak i kąta.
Urządzenia wyjściowe
Urządzenia wyjściowe w komputerze służą do wysyłania danych z urządzenia cyfrowego do użytkownika lub innego urządzenia. Może to na przykład oznaczać, że jesteś w stanie wyświetlić zrobione przed zdjęcie aparatem cyfrowym na ekranie monitora lub usłyszeć głos osoby, z którą aktualnie prowadzisz rozmowę.
Oto niektóre przykładowe urządzenia wyjściowe.
Monitor
Monitor to urządzenie wyjściowe, które wyświetla wizualny interfejs dowolnego oprogramowania, które jest aktualnie przetwarzane na komputerze.
Używamy go, abyśmy mogli zobaczyć w sposób graficzny dane, z którymi pracujemy i móc z nimi wchodzić w interakcje. Bez monitora nie bylibyśmy w stanie zobaczyć efektu naszych danych wejściowych, które zapisywane są za pomocą tysięcy linijek kodu tekstowego. Procesory w karcie graficznej przetwarzają kod, a następnie przesyłają informacje do wyświetlacza ekranu.
Głównymi miarami wydajności monitora są rozdzielczość i częstotliwość odświeżania. Rozdzielczość to liczba pikseli, które składają się na obraz na ekranie. Częstotliwość odświeżania określana jest w postaci liczby obrazów na sekundę i mierzona w Hz. Wyższe częstotliwości odświeżania zapewniają płynniejszy ruch. Zwykłe ekrany posiadają zazwyczaj 60 Hercowe matryce, a w monitorach dla graczy coraz częściej stosowane są matryce 144 Hz.
Drukarka
Drukarka to urządzenie używane do tworzenia fizycznych kopii dokumentów oraz obrazów wytworzonych za pomocą oprogramowania komputerowego.
Istnieją także drukarki Braiile’a, która drukuje strony w tym języku, aby osoby z wadami wzroku mogły je przeczytać. Kolejnym rodzajem drukarek są drukarki 3D produkujące obiekty na podstawie modeli stworzonych w oprogramowaniu CAD. Tworzą przestrzenne kształty odpowiadające realnym przedmiotom.
Głównymi miarami wydajności drukarki są szybkość drukowania mierzona w stronach na minutę (PPM) oraz rozdzielczość pozioma mierzona w punktach na cal (DPI).
Głośniki
Kolejnym popularnym urządzeniem wyjściowym są głośniki. Zaprojektowane by wytwarzać sygnał audio poprzez konwersję cyfrowego zapisu ścieżki dźwiękowej z komputera na sygnał analogowy.
Jest powszechnie używany do odsłuchiwania muzyki i uczestniczenia w rozmowach online, czy wideokonferencjach. Inną formą głośników mogą być słuchawki, które działają na takiej samej zasadzie, lecz zapewniają przede wszystkim prywatność i mobilność.
Główną miarą wydajności głośnika jest moc wyjściowa mierzona w watach. Jest to zasadniczo zdolność obsługi mocy, ale ma duży wpływ na maksymalną głośność (mierzoną w decybelach).
Podsumowanie
Jeśli nie masz czasu na przeczytanie powyższego tekstu w całości, przedstawiamy Wam streszczenie powyższego artykułu.
- Klawiatury służą do wprowadzania do komputera znaków alfanumerycznych, symboli i prostych poleceń. Głównym czynnikiem wpływającym na jego działanie jest wrażliwość.
- Mysz jest używana, aby umożliwić użytkownikowi sterowanie kursorem na ekranie w celu wybrania wyświetlanych obiektów. Czynnikiem wpływającym na jego działanie jest wrażliwość.
- Mikrofon umożliwia użytkownikowi wprowadzanie dźwięków do systemu komputerowego. Czynnikami wpływającymi na jego wydajność są częstotliwość próbkowania i głębia bitowa.
- Kamera internetowa służy do wprowadzania cyfrowego wideo lub zdjęć do systemu komputerowego. Czynnikami wpływającymi na jego wydajność są rozdzielczość i liczba klatek na sekundę.
- Skaner przekształca dokumenty w dane cyfrowe. Czynnikami wpływającymi na jego wydajność są rozdzielczość i głębia kolorów.
- Digitalizator umożliwia użytkownikowi wprowadzanie danych, podobnie jak przy użyciu długopisu i papieru. Czynnikami wpływającymi na jego wydajność są rozdzielczość i czułość.
- Czujnik pobiera odczyty z otoczenia. Czynniki, które wpływają na jego wydajność, mogą obejmować np. zasięg.
- Monitor wyświetla wizualizację interfejsu użytkownika. Czynnikami wpływającymi na jego wydajność są rozdzielczość i częstotliwość odświeżania.
- Do tworzenia fizycznych kopii dokumentów i obrazów używana jest drukarka. Czynnikami wpływającymi na jego wydajność są szybkość drukowania i rozdzielczość.
- Głośniki służą do wyprowadzania dźwięku z systemu komputerowego. Głównym czynnikiem wpływającym na jego wydajność jest moc.
