W Polsce powszechnie stosowana jest miara metryczna, czyli zastosowanie metrów jako podstawowej jednostki długości. W zależności od potrzeb używamy wielokrotności lub podwielokrotności metra jak np. milimetry, centymetry, czy kilometry. Z kolei cal, który będzie dzisiejszym tematem niniejszego artykułu używany jest w Europie relatywnie rzadko, lecz nie oznacza to, że w ogóle. Sprawdź czym jest cal, a także ile centymetrów ma jeden cal i na odwrót – ile cali ma jeden cm?
Przejdź na skróty:
Czym jest cal?
Cal (z ang. “inch”) to pozaukładowa jednostka miary długości, oznaczona symbolami “in” lub “ “ “. Na samym początku długość cala odpowiadała potrojonej długości średniego ziarna jęczmienia, a aktualnie jest równa 1/12 stopy. W krajach anglo-amerykańskich cal jest podstawową jednostką miary i wchodzi w skład jednostek imperialnych. Natomiast w Polsce stosowany jest przede wszystkim jako przekątna ekranu – telewizora, monitora, tabletów itd., w hydraulice jako średnica rur i złącz, a także w łucznictwie.
Do wyliczenia przekątnej ekranu, czy średnicy rur potrzebujemy wiedzieć ile centymetrów ma jeden cal. O tym dowiesz się już za chwilę.
Ile cm ma cal (inch)?
1 cal oznaczony symbolem ”, “in”, czy też “cal”, zwany jest także “calem międzynarodowym” i niezależnie od kraju, należy przyjąć, że:
- Jeden cal to 2,54 cm, co daje nam 25,4 mm długości.
Z kolei odpowiadając na pytanie: ile cali ma centymetr, należy rozwiązać równanie: 1 cm / 1 cal = 1 cm / 2,54 cm = 0,3937. Jeden centymetr ma zatem 0,3937 cala.
Ile cali to ile centymetrów?
Poniżej przedstawiamy tabelkę, w której sprawdzisz ile cali to ile centymetrów. Przyda Ci się to do obliczenia przekątnych ekranu, a także średnicy złącz.
- ⅛ cala to 0,3175 cm lub 3,175 mm
- ¼ cala to 0,635 cm lub 6,35 mm
- ½ cala to 1,27 cm lub 12,7 mm
- ¾ cala to 1,905 cm lub 19,05 mm
- 1 cal to 2,54 cm lub 25,4 mm
- 1 ⅛ cala to 2,8575 cm lub 28,575 mm
- 1 ¼ cala to 3,175 cm lub 31,75 mm
- 1 ½ cala to 3,81 cm lub 38,1 mm
- 2 cale to 5,08 cm
- 3 cale to 7,62 cm
- 4 cale to 10,16 cm
- 5 cale to 12,7 cm
- 6 cali to 15,24 cm
- 7 cali to 17,78 cm
- 8 cali to 20,32 cm
- 9 cali to 22,86 cm
- 10 cali to 25,4 cm
- 11 cali to 27,94 cm
- 12 cali to 30,48 cm
- 13 cali to 33,02 cm
- 14 cali to 35,56 cm
- 15 cali to 38,1 cm
- 16 cali to 40,64 cm
- 17 cali to 43,18 cm
- 18 cali to 45,72 cm
- 19 cali to 48,26 cm
- 20 cali to 50,8 cm
- 21 cali to 53,34 cm
- 22 cali to 55,88 cm
- 23 cale to 58,42 cm
- 24 cale to 60,96 cm
- 32 cale to 81,28 cm
- 36 cali to 91,44 cm
- 40 cali to 101,6 cm
- 42 cale to 106,68 cm
- 46 cali to 116,84 cm
- 47 cali to 119,38 cm
- 48 cali to 121,92 cm
- 49 cali to 124,46 cm
- 50 cali to 127 cm
- 52 cale to 132,08 cm
- 55 cali to 139,7 cm
- 60 cali to 152,4 cm
- 65 cali to 165,1 cm
- 70 cali to 177,8 cm
Cal – jakie były jego historyczne wymiary?
W zależności od regionu i czasu cal przybierał różne wartości. Cal międzynarodowy wywodzi się z Wielkiej Brytanii, a jego długość także była wielokrotnie kalibrowana:
- W 1895 roku cal miał długość 25,37649 mm,
- W 1922 roku cal miał długość 25,3999956 mm,
- W 1932 roku cal miał długość 25,3999950 mm,
- W 1947 cal miał długość 25,399931 mm,
Natomiast w innych państwach wyglądało to następująco:
- 1 cal francuski – 27,06994875 mm,
- 1 cal hiszpański – 23,2166 mm,
- 1 cal nowopolski = 24 mm,
- 1 cal pruski = 26,16 mm,
- 1 cal reński = 26,1541 mm,
- 1 cal rosyjski = 25,3995 mm,
- 1 cal staropolski = 24,8 mm,
- 1 cal wiedeński = 26,3402 mm.
Podsumowanie
Cal jest pozaukładową jednostką miary długości. Jedynie w krajach anglo-amerykańskich używany jest jako podstawowa jednostka miary. Wchodzi w skład układu imperialnego, a nie metrycznego. Za pomocą cali określamy średnicę rur, zaworów, czy ekranów.
- Pamiętaj, że 1 cal = 1” = 1 in = 2,54 cm = 25,4 mm
