Deszczomierz, jak sama nazwa wskazuje, służy do mierzenia ilości opadów na danym terenie. Dzięki obserwacjom dokonanym za jego pomocą, dowiemy się z jak silnym deszczem mamy do czynienia i ile wody spadło na każdy metr kwadratowy ziemi. Zapraszamy do artykułu pt. “Jak zrobić prosty deszczomierz?”.
Przejdź na skróty:
Potrzebne materiały
Aby zrobić deszczomierz potrzebujesz:
- przezroczystą butelkę plastikową (może być profilowana)
- linijkę i flamaster
- menzurkę lub strzykawkę
- nożyk
- kalkulator do obliczeń
Jak zrobić prosty deszczomierz?
Butelkę dzielimy na dwie części, mniej więcej, w 1/4 jej wysokości, licząc od góry. Dolną połówkę stawiamy na równej powierzchni i wlewamy do niej strzykawką lub menzurką np. 10 ml wody. Jej poziom zaznaczamy flamastrem na ściance pojemnika. Następnie dolewamy kolejne 10 ml wody i ponownie zakreślamy jej wysokość. Operację powtarzamy kilkanaście razy, aby uzyskać wysoką skalę.
Wylewamy z dolnej części butelki całą wodę i wkładamy do niej górną część (szyjką do dołu). W razie potrzeby przyklejamy ranty obu elementów do siebie, tak aby deszcz nie mógł przedostać się pomiędzy nimi do wnętrza deszczomierza. Musi on wlatywać tylko przez lejek zrobiony z górnej części butelki.
Linijką mierzymy średnicę lejka, czyli jego najszerszą część, i stawiamy deszczomierz w miejscu, gdzie bezproblemowo dotrze deszcz. Należy wziąć pod uwagę, że opady prawie zawsze „zacinają” z którejś strony i w związku z tym, w promieniu 2-4 metrów od przyrządu nie powinny stać żadne daszki, zabudowania i średnie drzewa (bufor w przypadku wysokich drzew i budynków to przynajmniej 5 metrów od krawędzi konarów). Najlepiej przywiązać go do palika, aby nie przewrócił się na wietrze.
Jeżeli posiadasz zbędny lejek kuchenny, to wcale nie musisz rozcinać butelki na dwie części. Wystarczy włożyć go do szyjki pojemnika i w ten sposób uzyskasz taki sam deszczomierz jak powyżej, tylko z większym pojemnikiem na deszczówkę. Oczywiście również robimy skalę na butelce i przyklejamy lejek taśmą lub plasteliną.
Jak wykonywać obliczenia?
Aby zacząć badania wielkości opadów musimy wyliczyć pole powierzchni opadowej naszego lejka. Korzystamy ze wzoru na pole powierzchni koła, gdzie promień, to połowa średnicy lejka, którą wcześniej zmierzyliśmy. A więc dzielimy średnicę na pół, uzyskany wynik mnożymy przez siebie (podnosimy do drugiej potęgi), a następnie mnożymy przez liczbę pi (3,14). Dla przykładu:
10 cm – średnica lejka
10/2=5 cm – podzieliliśmy średnicę na pół i uzyskaliśmy długość promienia
55=25 cm – podnieśliśmy promień do kwadratu 253.14=78,5 cm^2 – obliczyliśmy pole powierzchni opadowej
Po deszczu (lub co godzinę w jego trakcie) sprawdzamy ile mililitrów wody znalazło się w naszym deszczomierzu. Zapisujemy wynik, a następnie dzielimy go przez wyliczone pole powierzchni opadowej – w przykładzie jest to 78,5 cm^2. Czyli, jeśli zanotujemy 50 ml wody w butelce, to będzie to oznaczało, iż spadło (50/78.5) 0,64 centymetra opadów. Na koniec zamieniamy centymetry na milimetry, które są powszechnie stosowane w meteorologii, a więc mnożymy wynik razy 10, co daje nam 6,4 mm opadu.
1 milimetr opadu, to inaczej mówiąc 1 litr wody rozlany na powierzchni wielkości 1 metra kwadratowego. Łatwo sobie wyobrazić, że gdyby deszcz z podanego przykładu skumulował się na równym i nieprzemakalnym obszarze, to kałuża miałaby głębokość podeszwy buta.
0 – 25 mm wody nagromadzonej w ciągu godziny – deszcz słaby,
25 – 75 mm wody nagromadzonej w ciągu godziny – deszcz średni,
ponad 75 mm wody nagromadzonej w ciągu godziny – deszcz silny.
