Alimenty co do zasady należy spłacać w zasądzonej wysokości i w określonym terminie. Za niepłacenie alimentów grozi nie tylko zajęcie wynagrodzenia za pracę przez komornika, ale także zabranie prawa jazdy, czy więzienie. To nie koniec problemów, z poniższego poradnika dowiesz się jakie dokładnie kary mogą zostać nałożone (przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta) za uchylanie się od płacenia, na wniosek osoby uprawnionej do alimentów. Zapraszamy do artykułu pt. “Co grozi za niepłacenie alimentów?”.
Przejdź na skróty:
Kiedy niepłacenie alimentów to przestępstwo?
Od dnia 1.06.2017 r. weszły w życie nowe przepisy Kodeksu karnego dotyczące sankcji dla dłużników uchylających się od płacenia alimentów. Zgodnie z art. 209 Kodeksu karnego, przestępstwa niealimentacji dopuszcza się ten, kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego orzeczeniem sądowym lub umową.
Art. 209. Uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego
§ 1. Kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 1a. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 1a następuje na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego.
W związku z powyższym, nie każda zaległość w spłacie oznaczać będzie popełnienie przestępstwa. Za przestępstwo uznaje się zwłoka ze spłatą długu o łącznej równowartości za co najmniej 3 świadczenia okresowe (najczęściej będą to 3 miesiące), a w przypadku innego świadczenia niż okresowe, to będą to co najmniej 3 miesiące.
Ponadto, ściganie przestępstwa nie następuje z urzędu. Należy złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez osobę pokrzywdzoną lub sprawa musi zostać zgłoszona przez pomoc społeczną lub organ podejmujący działania wobec dłużnika, np. komornik.
Czy za niepłacenie alimentów grozi więzienie?
Zgodnie z art. 209 kodeksu karnego osoba, która dopuszcza się przestępstwa niealimentacji podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Natomiast zastrzeżono w paragrafie drugim, iż dłużnik, który naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub jego pozbawienia do lat dwóch.
Ustawodawca przewidział jednak możliwość uniknięcia kary za niepłacenie alimentów, jeżeli w terminie 30 dni od pierwszej rozprawy lub przesłuchania w charakterze podejrzanego, spłaci w całości zaległe alimenty. Koniecznie sprawdź także nasz artykuł pt.”Przedawnienie i umorzenie długu alimentacyjnego.“
Kary za niepłacenie alimentów
Ze względu na szeroką skalę nadużyć i opanowania do perfekcji sposobów unikania płacenia alimentów, doszło do nowelizacji art. 290 kodeksu karnego. W związku z obowiązkiem zapewnienia ochrony dzieci i wsparcia poszkodowanym postanowiono skonkretyzować i rozszerzyć sposoby skłonienia dłużników do spłat zasądzonych świadczeń. Oprócz wspomnianej kary w postaci pozbawienia wolności, istnieje szereg dodatkowych możliwości nałożenia sankcji.
Zatrzymanie prawa jazdy
Jednym z prostych, ale jakże skutecznym rozwiązaniem jest ukaranie osoby niepłacącej alimentów czasowym odebraniem uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi. Omawiana metoda w praktyce przynosi bardzo dobre wyniki.
Dzisiaj prawo jazdy i umiejętność prowadzenia pojazdów, to podstawa życia. Nie każdy mieszka w mieście z dostępem do komunikacji, utrudnia to także załatwienie wszelkich spraw. Najważniejszym jest jednak fakt, iż odebrania prawa jazdy może skutkować utratą posady ze względu na utracenie niezbędnej kwalifikacji do wykonywania pracy.
Grzywna pieniężna
Grzywna, to jedna z najłagodniejszych sankcji za niepłacenie alimentów, na które musi być przygotowany dłużnik w przypadku uchylania się od ich płacenia. Najczęściej wymierza się ją w stawce dziennej nie mniejszej niż 10 zł i nie większej niż 2000 zł, ustalanej na podstawie dochodów dłużnika, sytuacji rodzinnej, dodatkowych możliwości zarobkowych i kosztów życia.
Dozór domowy
Dłużnik niepłacący alimentów może liczyć się także z łagodnym ograniczeniem jego wolności w postaci dozorem domowym. Polega on na zamontowaniu elektronicznej bransoletki monitorującej położenie swojego nosiciela. Skazany wyrokiem sądowym jest zmuszony do przebywania we wskazanym miejscu, a wychodzenie z domu musi być w ściśle określonym celu np. do miejsca wykonywania pracy, w celu zrobienia zakupów, czy do lekarza. Cały dozór jest określony i uregulowany przez przepisy prawa rozdziału VIIa kodeksu karnego wykonawczego.
Czy dłużnik jest bezpieczny przebywając poza granicą kraju?
Uchylanie się od płacenia alimentów może pozostać bezkarne w przypadku przebywania dłużnika za granicą kraju, lecz nie zawsze. Poszkodowana osoba składając wniosek do sądu wskazuje aktualny kraj przebywania dłużnika niepłacącego alimentów. W przypadku kiedy kraj ten nie jest znany, to należy złożyć kolejny wniosek: o ustalenie miejsca zamieszkania. Jeżeli poszukiwana osoba przebywa na terenie Unii Europejskiej, to istnieje duże prawdopodobieństwo odnalezienia jej i wystawienia Europejskiego Nakazu Zapłaty. Sąd może wystąpić z wnioskiem do właściwego organu w danym Państwie i w ten sposób uzyskać prawo do zaspokojenia roszczeń z wynagrodzenia lub konta bankowego.
