Pomimo obowiązku byłego partnera (lub partnerki), do płacenia na utrzymanie dziecka, niestety dosyć często dochodzi do narastania długu z tego powodu. Czasem są to problemy przejściowe, lecz niekiedy okazuje się, że druga strona nie ma dalszego zamiaru łożenia na dziecko. Co się dzieje z zaległymi alimentami? Czy można starać się o zaległe alimenty w funduszu alimentacyjnym?
Przejdź na skróty:
Co to fundusz alimentacyjny?
Jest to fundusz wspierający wypłatę należnych alimentów, których płatnicy są niewypłacalni lub uchylają się od płacenia, a próby egzekucji są bezskuteczne. Działa na warunkach określonych w ustawie z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Na mocy tej ustawy realizowane jest przyznanie świadczenia dla osób spełniających kryteria.
Kryterium Dochodowe
Pierwszym ocenianym kryterium jest dochód. O świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego może starać się rodzina, w której miesięczny dochód na osobę nie przekracza 725 zł.
Według ustawy za członka rodziny w przypadku starania się o świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego uznajemy:
- osobę uprawnioną (czyli osobę, na którą zostały przyznane alimenty),
- rodzica osoby uprawnionej,
- małżonka rodzica,
- dzieci w wieku do 25 roku życia oraz
- dzieci, które ukończyły 25 lat otrzymujące świadczenie z funduszu alimentacyjnego lub posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Uwaga! Na potrzeby wyliczeń nie bierze się pod uwagę członka rodziny, który zobowiązany jest do płacenia alimentów oraz dzieci w związku małżeńskim, gdyż zgodnie z prawem tworzą one osobne gospodarstwo domowe. Dochody można udokumentować zaświadczeniem o zatrudnieniu i dochodzie, ale przydatne może być także rozliczenie roczne PIT w przypadku dochodów osiąganych w inny sposób niż umowa o pracę, a także oświadczenie o przyjmowaniu zasiłków.
Kryterium kwotowe
Fundusz Alimentacyjny wypłaca alimenty w kwocie nieprzekraczającej 500 zł miesięcznie na jedno dziecko lub osobę niepełnosprawną. W przypadku zasądzenia alimentów przekraczających tę kwotę, otrzymać możemy maksymalnie 500 zł. Natomiast jeśli zasądzona jest kwota mniejsza, to otrzymamy ją w całości.
Kryterium wiekowe
Co do zasady, z korzystania ze świadczenia Funduszu Alimentacyjnego są uprawnione dzieci do lat 18, a także dzieci, które podjęły naukę i nie mają więcej niż 25 lat. W przypadku osób niepełnosprawnych z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, świadczenie przyznawane jest bez względu na wiek.
Kryterium bezskuteczności egzekucji
Ostatnim warunkiem do otrzymania świadczenia jest wykazanie, iż egzekucja względem osoby zobowiązanej do płacenia alimentów, jest bezskuteczna. Za taką uznaje się brak wyegzekwowania pełnej kwoty alimentów przez okres 2 miesięcy lub dłużnik przebywa nieznanym adresem. Oczywiście nie oznacza to, że komornik nie będzie dalej prowadzić postępowania egzekucyjnego, lecz jest to wystarczalne do skutecznego złożenia wniosku do Funduszu Alimentacyjnego.
Wydawane jest zaświadczenia przez komornika o stanie egzekucji i powinno zawierać przyczynę bezskuteczności oraz wskazanie podejmowanych działań ku wyegzekwowaniu należnych do zapłaty alimentów. Jest to kluczowa czynność, która umożliwia także walkę o zaległe alimenty.
Czy fundusz alimentacyjny wypłaca zaległe alimenty?
Osoba spełniająca przesłanki określone w ustawie z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (bezskuteczna egzekucja, właściwy wiek, kryterium dochodowe), do skorzystania ze świadczenia z funduszu alimentacyjnego niestety nie otrzyma alimentów z urzędu. Należy wcześniej złożyć odpowiedni wniosek i dołączyć wymagane dokumenty.
Zgodnie z art. 18. ust. 1 ustawy, prawo do świadczenia ustala się na okres świadczeniowy (trwający od 1 października do 30 września następnego roku kalendarzowego), począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek do organu właściwego wierzyciela, lecz nie wcześniej niż od początku okresu świadczeniowego do końca tego okresu. Ponadto, świadczenia wypłacane są w okresach miesięcznych.
Ustawodawca nie przewiduje prawa do wypłaty alimentów sprzed daty złożenia wniosku o ich przyznanie. Jeśli zatem pomimo spełnienia wszelkich przesłanek do otrzymania świadczenia z funduszu alimentacyjnego, wniosek nie został złożony, to fundusz nie zwróci tych pieniędzy za ten okres.
Kiedy świadczenie alimentacyjne może zostać wstrzymane?
Zgodnie z ustawą, wypłata świadczenia z funduszu alimentacyjnego może zostać wstrzymana, jeżeli osoba uprawniona lub jej ustawowy przedstawiciel, składający wniosek o przyznanie świadczenia:
- nie podejmuje świadczeń przez 3 kolejne miesiące.
- odmówił udzielenia lub nie udzielił wyjaśnień co do okoliczności mających wpływ na przyznanie świadczenia.
- odmówił udzielenia informacji mających wpływ na skuteczność egzekucji alimentów lub podane informacje okazały się nieprawdziwe.
W przypadku wznowienia po złożeniu stosownych wyjaśnień, świadczenie wypłaca się od miesiąca, w którym wyjaśnienia zostały złożone. Prawo do świadczenia wygasa jeżeli wznowienie wypłaty wstrzymanych świadczeń nie nastąpi do końca okresu świadczeniowego.
W przypadku niepobierania świadczeń przez 3 miesiące, istnieje możliwość stawienia się po wypłatę kwoty za cały ten okres, lecz w momencie podejmowania świadczenia należy spełniać kryteria przyznawania świadczenia.
Jak wyegzekwować zaległe alimenty?
Przede wszystkim należy przypomnieć byłemu partnerowi o tym, że posiada obowiązek płacenia alimentów na utrzymanie dziecka. W przypadku uzyskania negatywnej odpowiedzi należy wytoczyć większe działo niż zwykła rozmowa.
Wniosek o egzekucję do komornika został już złożony, a w sprawę zaangażowany jest komornik. Po otrzymaniu zaświadczenia o bezskuteczności egzekucji (warunek otrzymania świadczenia alimentacyjnego z funduszu) szanse na spłatę zobowiązania maleją. Jeżeli zasądzona kwota alimentów przekracza te, które są wypłacane przez fundusz, to masz o co walczyć.
Możesz przeprowadzić własne śledztwo, które dążyć będzie do wyjawienia majątku dłużnika, z którego może być zaspokojona Twoja należność, a w tym zaległe alimenty. Z pewnością posiadacie wspólnych znajomych, którzy będą w stanie wskazać miejsce pracy byłego partnera, nawet w przypadku kiedy będzie to praca bez jakiejkolwiek umowy.
Kolejnym sposobem, w przypadku kiedy dłużnik posiada nieruchomość jest rozszerzenie egzekucji o nieruchomość.
Możliwe jest także uzyskanie informacji z Centralnej Ewidencji Kierowców, czy dłużnik posiadania uprawnienia do kierowania pojazdami i złożenie wniosku o zatrzymanie prawa jazdy.
Ostatecznością jest zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, gdyż uporczywe uchylanie się od płacenia alimentów jest przestępstwem określonym w art. 209 kodeksu karnego.