Coraz więcej małżonków decyduje się na zawarcie umowy o podziale majątku, nawet podczas trwania małżeństwa. O ile zawarcie intercyzy przedmałżeńskiej podyktowane jest względami bezpieczeństwa jednej ze stron, to w przypadku rozdzielności po ślubie mogą występować inne powody, w większości ekonomiczne. Niniejsze kompendium wiedzy: “Rozdzielność majątkowa po ślubie” wprowadzi Cię krok po kroku w to zagadnienie i odpowie na najważniejsze pytania.
Przejdź na skróty:
Rozdzielność majątkowa – definicja
Rozdzielność majątkowa, to nic innego jak intercyza. Umowa to podpisywana jest w postaci aktu notarialnego pod rygorem nieważności, a do jej skutecznego wcielenia w życie należy uprzednio przygotować dokumenty i stworzyć umowę określającą dokładny podział majątku dla każdego z małżonków.
Umocowaniem prawnym jest Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, który pozwala na zawarcie innego niż ustawowego ustroju majątkowego małżeństwa. Małżonkowie zatem mogą taki ustrój majątkowy rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć.
Rodzaje rozdzielności majątkowej
Podstawowym ustrojem majątkowym małżeństwa jest ustrój wspólności majątkowej i istnieje on z mocy samego prawa. Na tym etapie możemy jednak wyróżnić kilka innych rodzajów rozdzielności / wspólności majątkowych:
- Wspólność majątkowa rozszerzona,
- Wspólność majątkowa ograniczona,
- Rozdzielność majątkowa,
- Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków.
Natomiast w przypadku rozdzielności możemy wyróżnić jeszcze dwa rodzaje:
- rozdzielność majątkowa umowa,
- rozdzielność majątkowa przymusowa.
Rozdzielność majątkowa przymusowa może zostać zawarta w przypadku braku wyrażenia zgody jednej ze stron na podział majątku, lecz powodem przymusowego podziału jest:
- nałóg,
- alkoholizm,
- niegospodarność,
- brak pomocy w utrzymaniu i pomnażaniu aktualnego majątku.
Potrzebne dokumenty
Przy formalnej zgodności obydwóch stron co do faktu podpisania intercyzy, należy dostarczyć do notariusza poniższe dokumenty:
- akt zawarcia małżeństwa,
- potwierdzenie zdolności do czynności prawnych małżonków,
- dowody osobiste,
- wstępny wykaz majątku.
Rozdzielność majątkowa – przyczyny
Jak już na wstępie wspomnieliśmy, rozdzielność majątkowa po ślubie to coraz częstsza decyzja wielu małżeństw. Co do zasady, powinno ich to uchronić przed odpowiedzialnością za długi zaciągnięte przez małżonka niezależnie od posiadanego aktualnego majątku. Znane są także przypadki przepisywania majątku na drugiego małżonka podczas, gdy pierwszy planuje ogłosić upadłość konsumencką. Innymi przyczynami mogą być:
- uzyskanie większej zdolności kredytowej, kiedy drugi małżonek jest zadłużony,
- zaniedbywanie posiadanego majątku,
- zatrzymywanie majątku przez jedną ze stron,
- ryzykowne inwestowanie majątku,
- zniknięcie, brak utrzymywania kontaktu małżonka.
Innym aspektem jest uzależnienie jednego z małżonków. O tym przeczytacie w sekcji “Sądowa rozdzielność majątkowa”.
Rozdzielność majątkowa koszt
Intercyza po ślubie kosztuje tyle samo co przed zawarciem związku małżeńskiego. Ile zatem kosztuje rozdzielność majątkowa?
- Taksa notarialna może wynosić maksymalnie 400 zł + VAT 23%,
- Podatek od czynności cywilnoprawnych – 38 zł,
- Koszt opłat kancelaryjnych, np. za odpis aktów,
Jeśli składasz wniosek do sądu rejonowego o ustanowienie rozdzielności, musisz się liczyć z opłatą sądową w wysokości 200 zł. Co jest znacznie tańszym rozwiązaniem.
Sądowa rozdzielność majątkowa
Niestety brak trzeźwości niewątpliwie wpływa na podejmowanie błędnych decyzji, które mogą narazić drugą osobę na problemy finansowe. Ukrywanie długów, popadanie w pętle zadłużenia jest bezsprzecznym powodem wielu podziałów majątku i podjęcia takich kroków jak właśnie rozdzielność majątkowa po ślubie.
Jeśli właśnie znaleźliście się w takiej sytuacji to wystarczy, że złożysz wniosek o ustanowienie rozdzielności majątkowej w sądzie rejonowym. Sprawa nie jest skomplikowana i nie wymaga zatrudnienia prawnika. Konieczne jednak jest uprawdopodobnienie istnienia przyczyn, przez które dalsze utrzymywanie ustroju wspólności majątkowej małżonków jest znacząco krzywdzące dla strony składającej wniosek.
Właściwymi dowodami mogą być:
- zeznania świadków,
- umowy kredytowe,
- inne umowy,
- obdukcje,
- raporty policyjne,
- raporty psychologiczne.
Ważnym aspektem jest także fakt, iż na wniosek małżonka, sąd może orzec powstanie rozdzielności majątkowej ze wsteczną datą, co stanowi szansę na brak poniesienia odpowiedzialności względem długów zaciągniętych przez drugą ze stron.
Jak napisać wniosek do sądu?
Nie ma żadnego gotowego formularza, natomiast wniosek do sądu o rozdzielność majątkową powinien być uwzględniać poniższe wskazówki:
- określenie sądu rejonowego (sąd właściwy dla wspólnego adresu zamieszkania małżonków),
- określenie powoda,
- określenie pozwanego,
- opisanie żądania – rozdzielności majątkowej,
- uzasadnienie,
- załączniki, dowody,
- podpis,
Pamiętaj koniecznie o wniesieniu opłaty sądowej!
Rozdzielność majątkowa po ślubie a długi
Wraz z chwilą orzeczenia o rozdzielności majątkowej małżonków, przestaje ich łączyć odpowiedzialność za długi zaciągnięte jedynie w przyszłości. Ustanowiona rozdzielność nie oznacza, że strony nie posiadają wspólnego majątku i zobowiązań.
Precyzując – zarówno majątek jak i zaciągnięte długi w okresie od zawarcia związku małżeńskiego do momentu orzeczenia rozdzielności należy do obojga partnerów. Jeśli zatem w tym okresie jedna ze stron zaciągnęła jakiekolwiek zobowiązania, to każda ze stron jest odpowiedzialna za jego spłatę.
Oczywiście warto spojrzeć do dokumentów i sprawdzić kto jest kredytobiorcą. Natomiast jeśli dojdzie do windykacji długu, to względem prawa komornik ma prawo do zaspokojenia potrzeb z majątku solidarnie.
Zniesienie rozdzielności majątkowej
Należy pamiętać, że intercyza nie jest dokumentem na całe życie bez wyjścia. W dowolnym momencie, za porozumieniem obu stron umowa może być zmieniona.
Niezależnie od tego, czy umowa była zawierana w formie aktu notarialnego albo w wyniku orzeczenia sądu rejonowego, przywrócenie wspólności majątkowej może dokonać notariusz. Musicie ponownie ponieść koszt taksy notarialnej, kosztów kancelarii i podatków.
