Firmy windykacyjne nigdy nie cieszyły się dobrą sławą, a wobec narastającej konkurencji na tym polu, firmy zajmujące się egzekwowaniem należności coraz częściej korzystają z bardzo uporczywych środków. Próbując się wykazać efektywnością wobec przyszłych klientów, skutecznie uprzykrzają tym samym życie dłużnikom. I choć działalność firm windykacyjnych jest w pewien sposób uzasadniona, to nie wszystkie działania podejmowane w celu wyegzekwowania wierzytelności są konieczne, a przede wszystkim nie zawsze są zgodne z obowiązującymi przepisami.
Przejdź na skróty:
Czego nie może firma windykacyjna?
Z prawnego punktu widzenia, firmy windykacyjne są tradycyjnymi podmiotami gospodarczymi, takimi jak inne firmy, dlatego ich działalność winna mieścić się w granicach prawa oraz powinny przestrzegać zasad współżycia społecznego, dobrych obyczajów, a przede wszystkim firmy te nie mogą czynić ze swojego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa.
Firma windykacyjna nie może zatem grozić, ani obrażać zalegającego z płatnością dłużnika, żądać by dłużnik ujawnił swój numer rachunku bankowego bez prawomocnego wyroku sądu w tym zakresie, a także nie ma prawa powiększać sumy zadłużenia o koszty prowadzonej windykacji. Nieuprawnionym ze strony firmy windykacyjnej jest również straszenie dłużnika, że zostanie złożone zawiadomienie do prokuratury o popełnieniu przestępstwa przez dłużnika w związku z zaległościami w płatnościach, gdyż firma windykacyjna nie posiada ku temu uprawnień, a stosowanie takich działań ma jedynie na celu przymuszenie dłużnika do spełnienia świadczenia. Nie można również dać się wprowadzić w błąd firmom windykacyjnym, które kierowane do dłużnika pisma tytułują jako „informacja o wszczęciu procedury egzekucyjnej”, wywołując tym samym u dłużnika błędne wrażenie, że rozpoczęła się egzekucja komornicza lub że sprawa została skierowana na drogę postępowania sądowego.
Wskazane powyżej działania służą jedynie wywołaniu niepokoju u dłużnika i mają przymusić dłużnika do współdziałania z firmą windykacyjną, aby łatwiej należność można było wyegzekwować należność, więc dopóki nie otrzymamy w tej kwestii oficjalnego pisma wystosowanego przez sąd lub komornika, można takie listy z firm windykacyjnych ignorować.
Powiadom policję
Niektóre firmy windykacyjne preferują bezpośredni kontakt z dłużnikiem nachodząc dłużnika w pracy lub próbując wtargnąć siłą do mieszkania dłużnika, w takiej więc sytuacji należy natychmiast powiadomić policję. Uprawnionymi bowiem do wstępu do mieszkania bez zgody osoby w nim zamieszkującej są jedynie organy prawnie upoważnione, a więc policja oraz komornik, natomiast przedstawiciel firmy windykacyjnej nigdy takiego uprawnienia nie będzie posiadał.
Nagrywaj rozmowy
Nachalne telefony o późnej porze lub liczne sms-y również są powszechnie stosowane przez windykatorów (sprawdź, jak zablokować niechciane numery). Często ton prowadzonej przez firmę windykacyjną rozmowy pozostawia wiele do życzenia, dlatego takie telefony można ignorować lub na początku takiej rozmowy można poinformować pracownika firmy windykacyjnej, że rozmowa zostanie nagrana i czy wyraża na to zgodę, jeżeli nie, to można poprosić o rozłączenie się. Jeśli natomiast pracownik się zgodzi na nagrywanie rozmowy to należy ją bezwzględnie nagrać, gdyż taka rozmowa może stanowić ważny dowód w ewentualnym postępowaniu sądowym.
Sprawdź termin przedawnienia
Często również zdarza się, że firmy windykacyjne próbują egzekwować należność, która się przedawniła. W takiej sytuacji należy więc poinformować firmę windykacyjną o upływie terminu przedawnienia, jeśli jednak uporczywe telefony oraz pisma nadal będą wysyłane to nie należy się nimi przejmować. Istotne jednak jest, że pomimo podniesionego przez nas zarzutu przedawnienia firma windykacyjna może zdecydować się na skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego, wówczas więc dłużnik przed sądem powinien kolejny raz zgłosić zarzut przedawnienia, gdyż tylko wtedy sąd będzie mógł oddalić na tej podstawie powództwo. Konieczność powołania się na upływ terminu przedawnienia w danej sprawie wynika z faktu, że sąd nie może uwzględnić okoliczności przedawnienia z urzędu, a jedynie na zarzut strony, która chce z niego skorzystać, zgłoszony w toku postępowania.
Skarga do UOKiK’u
W walce z natrętnymi firmami windykacyjnymi rozważyć można również złożenie skargi do powiatowego rzecznika konsumentów, który skieruje pismo do firmy windykacyjnej z prośbą o wyjaśnienia oraz przedstawi swoje stanowisko w sprawie, co czasem powoduje, że firma windykacyjna zaprzestaje dochodzenia należności.
Organem do którego można się również zgłosić i poskarżyć na nieuczciwe działania firm windykacyjnych jest Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który już wielokrotnie zajmował się działalnością nierzetelnych firm windykacyjnych uznając ich działania za sprzeczne z prawem i nakładając na nie kary, np. w 2009 r. Prezes Urzędu ukarał jedną z firm za informowanie dłużnika, że windykatorzy przyjdą w celu spisania majątku lub zajęcia ruchomości, do czego uprawnień nie posiadają. Z kolei w 2010 r. ukarana została inna firma za to, że w pismach kierowanych do dłużników stwarzała wrażenie, że windykatorzy terenowi mogą wejść do mieszkania dłużnika pomimo jego wyraźnego sprzeciwu. W tym przypadku z pomocą przyjdzie Ci wzór pisma urzędowego, aby zachować trwały dowód w sprawie.
W przypadku bardzo natrętnych działań firmy windykacyjnej, takich jak ciągłe nachodzenie w domu czy w pracy, straszenie i obrażanie, pokusić się można o powiadomienie o tym fakcie policji, gdyż naruszenie miru domowego i groźby są karalne na gruncie obowiązujących przepisów. A idąc jeszcze dalej, w przypadku skazania za przestępstwo zniesławienia, pokrzywdzony może wnosić o orzeczenie na jego rzecz nawiązki.