Jak wyczyścić BIK? + komplet wzorów

“Jak wykreślić się z BIK?”, “Wykreślenie z BIK”, “Czyszczenie historii BIK” to jedne z częściej wpisywanych wyrażeń w wyszukiwarkach internetowych, a także hasła reklamujące wiele firm, które twierdzą, że się tym zajmują. Zanim odpowiemy na pytanie, czy to w ogóle możliwe oraz co zrobić by poprawić swoją historię kredytową, przedstawimy kilka faktów o samym BIK. Nawiążemy również do BIG, z którym BIK jest często mylony.

Czym jest BIK?

BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej S.A. to przedsiębiorstwo założone przez Związek Banków Polskich i prywatne banki na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2019 r., poz. 2357). Jego zadaniem jest gromadzenie, integrowanie i udostępnianie danych dotyczących historii kredytowej klientów banków, SKOK-ów oraz pozabankowych firm pożyczkowych, czyli całego rynku kredytowego w Polsce. BIK jest jedynym tego typu zbiorem w naszym kraju.

Siedziba Biura Informacji Kredytowej S.A. znajduje się w Warszawie przy ulicy Postępu 17A (www.bik.pl).

Wpis do BIK następuje w chwili złożenia wniosku o kredyt (zapytania) oraz jego zaciągnięcia. Należy tu podkreślić, że dotyczy to zarówno klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorców. Wśród danych przekazanych do bazy znajdują się informacje przede wszystkim o:

• danych osobowych klientów,
• zobowiązaniach wobec instytucji kredytowych: data powstania oraz rodzaj zobowiązania, okres spłaty, waluta, terminowość spłat,
•  zadłużeniach,
• wszystkich rachunkach kredytowych prowadzonych przez instytucje kredytowe.

BIK zawiera informacje pozytywne jak i negatywne. Podaje się, że w BIK ponad 90% to informacje pozytywne. Jedne i drugie kształtują historię kredytową klientów i mają bezpośredni wpływ na ocenę (scoring) klienta przy ubieganiu się o kolejny kredyt. Jednakże sama decyzja o przyznaniu zobowiązania leży już w gestii poszczególnych instytucji kredytowych, opierając się na danych BIK i ocenie zdolności kredytowej według własnej polityki przyznawania kredytów.

Dane w bazie BIK aktualizowane są automatycznie co tydzień.

Kiedy BIK przestaje przetwarzać dane?

Czas przetwarzania danych przez Biuro jest uzależnione od sytuacji danego zobowiązania.

Jeśli kredytobiorca terminowo reguluje swoje wszystkie zobowiązania i wyraził zgodę na przetwarzanie swoich danych, wówczas informacje widoczne są w BIK aż do wygaśnięcia zobowiązania. Wyrażenie zgody na przetwarzanie danych przez BIK udzielane jest pisemnie przez klienta w momencie zaciągania zobowiązania i jest niezbędne do poświadczenia pozytywnej historii kredytowej przez BIK.

W przypadku, gdy klienci nie regulują swoich zobowiązań terminowo, a od momentu poinformowania go przez odpowiednią instytucję finansową o zadłużeniu minęło 30 dni, wówczas BIK ma prawo przechowywać i udostępniać takie informacje przez kolejnych 5 lat.

Możliwe jest również przechowywanie informacji na temat danego zobowiązania przez 12 lat od chwili jego wygaśnięcia dla celów statystycznych i w tym przypadku nie jest wymagana zgoda klienta. Dane takie nie są widoczne dla banków i innych instytucji.

BIK a BIG – podobieństwa i różnice

BIK i BIG, choć wielu je ze sobą utożsamia, to dwie różne instytucje. BIG, czyli Biuro Informacji Gospodarczej odróżnia od BIK przede wszystkim to, że gromadzi, przetwarza i udostępnia dane dotyczące przede wszystkim terminowości opłacania rachunków i faktur przez klientów indywidualnych i przedsiębiorstwa różnych branż. Biur tego typu jest w Polsce kilka, a BIK jest jeden.

Na terenie Polski funkcjonują obecnie następujące biura informacji gospodarczej:

• Biuro Informacji Kredytowej InfoMonitor S.A. (ul. Z. Modzelewskiego 77, 02-679 Warszawa, www.big.pl),
• Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (ul. Armii Ludowej 21, 51-214 Wrocław, www.krd.pl),
• ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa, www.erif.pl),
• Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (ul. Poleska 44, 25-325 Kielce, www.kidt.pl),
• Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (ul. Lublańska 38, 31-476 Kraków, www.kbig.pl).

Podstawą funkcjonowania BIG jest ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 roku o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2010 Nr 81 poz. 530).

Do BIG dane przekazywać mogą praktycznie wszystkie instytucje i firmy ze wszystkich sektorów gospodarki, np. dostawcy energii, firmy telekomunikacyjne, operatorzy telewizji kablowej, spółdzielnie mieszkaniowe, firmy pożyczkowe, ubezpieczeniowe i leasingowe, gminy i sądy, wierzyciele wtórni, a także osoby fizyczne według ustalonego porządku prawnego i zgodnie z przyjętymi zasadami.

BIG rejestruje dane, które spełniają następujące warunki:

• podstawowa należność wynosi nie mniej niż 200 zł w przypadku konsumentów i 500 zł w przypadku przedsiębiorców,
• upłynął termin płatności co najmniej 30 dni wcześniej,
• upłynęło co najmniej 30 dni od wysłania przez wierzyciela wezwania do zapłaty, które zawierało ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do odpowiedniego biura informacji gospodarczej.

Każde z biur informacji gospodarczej prowadzi odrębne rejestry, a wierzyciele mogą przekazać informacje o długu do wybranego biura. Natomiast w przypadku długów alimentacyjnych, opłat sądowych i grzywnach dane są przekazywane przez gminy i sądy do wszystkich BiGów.

Dostęp do dawnych BIG mają przedsiębiorstwa, instytucje, jednostki samorządu terytorialnego i osoby, które zawarły umowę z danym biurem. Do sprawdzenia danych o konkretnym konsumencie niezbędne jest posiadanie jego zgody.

W każdym z nich informacje są przetwarzane:

• do momentu spłaty w całości i wierzyciel, który zgłosił informację do BIG jest zobowiązany usunąć wpis w ciągu 14 dni lub
• przez 6 lat w przypadku konsumentów i 10 lat w przypadku przedsiębiorców jeśli zobowiązanie nie zostanie spłacone. Po tym czasie BIG musi te dane usunąć.

Raport BIK

Raport BIK jest podsumowaniem historii kredytowej (z bazy BIK) i innych zobowiązań finansowych (z bazy InfoMonitor, z którym BIK współpracuje) danej osoby czy przedsiębiorstwa. Jest przydatny do udowodnienia swojej rzetelności płatniczej. Dzięki niemu można również prześledzić historię poszczególnych rat kredytu, a także pozostałych zobowiązań, jak np. faktur za prąd czy telefon.

Ważnym składnikiem BIK jest tzw. scoring, czyli ocena punktowa BIK. Tu na uwagę zasługuje fakt, że im wyższa ocena punktowa, tym mniejsze ryzyko przy udzieleniu kolejnego zobowiązania.

Wykreślenie z BIK – prawda czy mit?

BIK i BIG są instytucjami, które jedynie gromadzą, przetwarzają i udostępniają dane na wniosek wierzyciela, jednak ich samodzielnie nie modyfikują. Oznacza to w konsekwencji tyle, że BIK nie ma uprawnień do wykreślenia ani korygowania jakichkolwiek danych zawartych w rejestrze z urzędu ani na wniosek niezadowolonego kredytobiorcy.

W praktyce istnieją tylko trzy sytuacje, w których można złożyć wniosek o usunięcie lub korektę danych w BIK. Wszystkie trzy wymienione są na stronie Biura Informacji Kredytowej, a są nimi:

• chęć odwołania zgody na przetwarzanie danych o kredycie spłaconym w terminie,
• sytuacja, gdy minęło 5 lat od spłaty problematycznego kredytu – tylko wówczas nie będzie on brany pod uwagę przy ocenie historii kredytowej,
• błąd w danych, nieprawdziwe lub nieaktualne informacje, które można skorygować.

W pierwszych dwóch sytuacjach wniosek taki należy złożyć nie do BIK, a bezpośrednio do instytucji, która przekazała dane do Biura. BIK dokona stosownej korekty wyłącznie po pisemnym uzasadnieniu tejże instytucji finansowej. W trzeciej sytuacji lub gdy firma już nie istnieje wniosek należy skierować do BIK.

Uwaga!

W Internecie ogłasza się wiele firm i kancelarii mających rzekomo pomóc w czyszczeniu BIK. Należy podkreślić, że wykorzystują one niewiedzę dłużników i pobierają opłaty za wnioski, które można w prosty sposób złożyć samemu bezpłatnie.

Jak wycofać zgody na przetwarzanie danych i usunąć dane osobowe?

Zgodę udzieloną na przetwarzanie danych można w dowolnym momencie wycofać w danej instytucji finansowej, w której zostało zaciągnięte zobowiązanie. Wycofać ją można w formie pisemnej. Wniosek może być napisany odręcznie, jednak ważna jest jego zawartość. Powinny się w nim znaleźć następujące informacje:

• dane osobowe wnioskodawcy, w tym: imię i nazwisko, PESEL, adres,
• powód z jakiego zgłaszamy się z wnioskiem o wycofanie zgód/usunięcie danych osobowych,
• numer i datę umowy, na podstawie której został dokonany wpis do BIK,
• prośba o udzielenie informacji zwrotnej,
• dodatkowo – jeśli zwracamy się bezpośrednio do BIK – nazwa i adres instytucji finansowej, z którą zawarliśmy umowę.

Można też skorzystać ze wzoru wniosków dostępnych tutaj:

• wniosek o usunięcie danych osobowych (prawo do bycia zapomnianym)
• wniosek o wycofanie zgody na przetwarzanie danych osobowych
• wniosek o wykreślenie danych z BIK

Warto podkreślić, że wycofanie zgód czy usunięcie danych osobowych powoduje wykreślenie nie tylko tych, których chcemy się pozbyć, a także tych pozytywnych, które mogłyby w przyszłości pomóc w lepszej ocenie scoringowej.

Wpis w BIG – jak usunąć?

Biura Informacji Gospodarczej wykreślają wpisy na wniosek wierzycieli po uregulowaniu należności. Wierzyciele mają 14 dni od momentu całkowitej spłaty długu. Dłużnik może również zgłosić się do konkretnego Biura, jeśli dane, które są przez nie udostępniane są nieaktualne, np. w sytuacji, gdy wierzyciel nie zgłosił spłaty. Poszczególne Biura publikują na swoich stronach stosowne wnioski, z którymi można się do nich zwrócić (np. wniosek).

BIK – pobierz darmowe wzory

Specjalnie dla naszych czytelników przygotowaliśmy edytowalne wzory omawianych pism. Wystarczy, że klikniesz na jeden z poniżej wyświetlonych wzorów, a zostaniesz przeniesiony do strony pobierania.

W tym przypadku znajdziesz:

• Wniosek o wykreślenie danych z BIK – wzór,
• Odwołanie zgody na przetwarzanie danych osobowych – wzór.

Uwaga! Wzory w plikach .PDF możesz edytować nawet w przeglądarce, co znacznie przyśpieszy cały proces i nie wymaga używania dedykowanego oprogramowania. Jeśli po wydrukowaniu widoczne są suwaki wyboru, skorzystaj z programu Adobe Reader.