Nie ulega wątpliwości, iż to właśnie format A4 jest aktualnie najczęściej wykorzystywany na całym świecie. Ze względu na swoją uniwersalność i praktyczność znajduje zastosowanie wszędzie gdzie konieczny jest druk. Niezależnie od wielkości firmy – wielkiej korporacji, czy jednoosobowej działalności gospodarczej, cała dokumentacja tworzona jest właśnie w tym formacie jako podstawowy, globalny i wszechobecnie akceptowalny. Nic dziwnego, ponieważ format A4 jest międzynarodowym standardem ISO. Jak do tego doszło? Jakie wymiary ma kartka A4? Jaka jest najpopularniejsza gramatura formatu A4? Ile mieści i ile waży 1 ryza papieru? Zapraszamy do naszego kompendium wiedzy na temat tego formatu.
Przejdź na skróty:
Koncepcja papieru w standardzie ISO
System papieru ISO oparty jest na systemie metrycznym, w którym stosunek wysokości do szerokości to pierwiastek kwadratowy z dwóch do 1, czyli 1,4142:1. Taki współczynnik proporcji jest bardzo wygodny w przypadku papieru, ponieważ w przypadku umieszczenia takich stron obok siebie lub przecięcia dłuższego boku na dwie równe części, tworzy się większy lub odpowiednio mniejszy format o takich samych proporcjach.
Zasady standard ISO 216:
- Wysokość podzielona przez szerokość we wszystkich formatach jest równa pierwiastkowi kwadratowemu z dwóch,
- Większy format dzieli się na dwie równe części tworząc format o jeden mniejszy. Posługując się przykładem: wysokość A5 to szerokość A4, a szerokość A5 to połowa wysokości A4,
- Format A0 posiada 1 m2 powierzchni,
- Standaryzowane wymiary formatu papieru są zaokrąglone do milimetrów.
Jakie wymiary ma kartka A4?
Wymiary formatu A4 powinny być znane przez każdego kto ma do czynienia z drukiem, projektowaniem lub tworzeniem grafiki. Znajomość wymiarów podanych w różnych jednostkach podczas wykonywania zawodowych obowiązków mogą mieć kluczową rolę. Dlatego warto wiedzieć kilka podstawowych rzeczy.
Jakie wymiary ma kartka A4 w centymetrach (cm)?
- 21 x 29,7 cm
Jakie wymiary ma kartka A4 w milimetrach (mm)?
- 210 x 297 mm
Jakie wymiary ma kartka A4 w pikselach (px)?
- 2480px x 3508px
Jakie wymiary ma kartka A4 w punktach (pt)?
- 359,3pt x 841,9pt
Jaką powierzchnię ma format A4?
- Powierzchnia kartki w formacie A4 wynosi 0,062 metra kwadratowego, czyli 62 cm2.
Czy fizyczne wymiary A4 mogą się różnić?
- Dopuszczalne tolerancje dla standardu ISO 216 wynoszą +/- 2 mm dla wymiarów pomiędzy 150 mm a 600 mm. Natomiast niektóre krajowe odpowiedniki mogą być bardziej rygorystyczne jak np. DIN 476, przy którym dopuszczalna tolerancja wynosi +/- 1.5 mm.
Jakie zastosowanie ma format A4?
Spośród wszystkich formatów, wymiary A4 są najbardziej uniwersalne. Z wielkim powodzeniem znajdują zastosowanie dosłownie na każdym kroku. W szczególności rozmiar ten spotykany jest w listach, czasopismach, formularzach, katalogach oraz jako standard w wydrukach laserowych oraz kopiarkach.
Tylko pomyśl. Czy wyobrażasz sobie napisanie formalnego listu w innym rozmiarze niż A4? W jakim formacie składasz wszelkie formularze, wnioski? W jakim formacie wydawane są wszelkie dokumenty i zaświadczenia?
Popularność formatu A4 jest tak wielka, że większość dostępnych akcesoriów jest kompatybilna jedynie z tym wymiarem. Cała archiwizacja oparta jest głównie o szafy, regały, pudełka, foldery, segregatory, folie ochronne dostosowane praktycznie pod wymiary kartki A4. Istnieje nawet norma DIN 824, która opisuje sposób składania stron w formatach A0, A1, A2 oraz A3 do formatu A4 celem archiwizacji. Taka technika pozwala na pozostawienie 20 milimetrowego marginesu umożliwiającego rozłożenie i ponowne złożenie bez wyjmowania z pliku.
Jak duży jest format A4 w stosunku do innych?
Poniższa tabela przedstawia współczynniki powiększenia między wszystkimi popularnymi formatami. W stosunku do największego z formatów – A0, format A4 ma zależność 16:1, co oznacza, że jeden arkusz A0 składa się z 16 arkuszy A4. Natomiast wystarczy powiększenie równe 400% (4x większa szerokość i wysokość), aby zrównać te wymiary ze sobą.
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, dzięki wprowadzonemu standardowi ISO, format A jest łatwo podzielny. Format A4 jest dwa razy większy od formatu A5 (powiększenie 71%), a więc dwa arkusze A5 składają się na jeden arkusz A4 (powiększenie 141%). Z kolei format A1 jest 8 razy większy od formatu A4 (powiększenie 35%).
| od do | A0 | A1 | A2 | A3 | A4 | A5 | A6 | A7 | A8 | A9 | A10 |
| A0 | 100% | 71% | 50% | 35% | 25% | 18% | 12,5% | 8,8% | 6,2% | 4,4% | 3,1% |
| A1 | 141% | 100% | 71% | 50% | 35% | 25% | 18% | 12,5% | 8,8% | 6,2% | 4,4% |
| A2 | 200% | 141% | 100% | 71% | 50% | 35% | 25% | 18% | 12,5% | 8,8% | 6,2% |
| A3 | 283% | 200% | 141% | 100% | 71% | 50% | 35% | 25% | 18% | 12,5% | 8,8% |
| A4 | 400% | 283% | 200% | 141% | 100% | 71% | 50% | 35% | 25% | 18% | 12,5% |
| A5 | 566% | 400% | 283% | 200% | 141% | 100% | 71% | 50% | 35% | 25% | 18% |
| A6 | 800% | 566% | 400% | 283% | 200% | 141% | 100% | 71% | 50% | 35% | 25% |
| A7 | 1131% | 800% | 566% | 400% | 283% | 200% | 141% | 100% | 71% | 50% | 35% |
| A8 | 1600% | 1131% | 800% | 566% | 400% | 283% | 200% | 141% | 100% | 71% | 50% |
| A9 | 2263% | 1600% | 1131% | 800% | 566% | 400% | 283% | 200% | 141% | 100% | 71% |
| A10 | 3200% | 2263% | 1600% | 1131% | 800% | 566% | 400% | 283% | 200% | 141% | 100% |
Wielkość tych formatów najlepiej zobrazować. Zobacz jakie to proste!
Jaką gramaturę ma kartka papieru A4?
Gramatura papieru, to nic innego jak masa wyrobu papierniczego wyrażona w gramach na metr kwadratowy. Ten współczynnik ma bezpośrednie przełożenie zatem na wagę arkusza i jego grubość. Gramatura musi być określona w określonych warunkach – w pomieszczeniu poddanym klimatyzacji i uzyskaniu temperatury 23 stopnie celsjusza +/- 1 stopień oraz wilgotności względnej około 50% +/- 2%.
W powszechnym użyciu są dostępne różne gramatury papieru A4, możemy wyróżnić:
- papier do drukarki o gramaturze 50g/m2
- papier do drukarki o gramaturze 60g/m2
- papier do drukarki o gramaturze 80g/m2
- papier do drukarki o gramaturze 90g/m2
- papier ksero o gramaturze 40g/m2
- papier ksero o gramaturze 70g/m2
- papier ksero o gramaturze 100g/m2
- papier ksero o gramaturze 160g/m2
- papier ksero o gramaturze 180g/m2
- papier ksero o gramaturze 200g/m2
- papier ksero o gramaturze 250g/m2
- papier ksero o gramaturze 300g/m2
Czym jest ryza papieru i ile ma kartek?
Ryza papieru, (z niemieckiego “Ries”) to jednostkowe opakowanie zawierające konkretną liczbę arkuszy papieru. Początkowo ryza zawierała 480 arkuszy, lecz aktualnie sprzedawane są głównie ryzy papieru posiadające 500 arkuszy tradycyjnego papieru w formacie A4 o gramaturze 80g/m2.
W zależności od producenta (potrzeby marketingowe), gramatury (co ma wpływ na masę i objętość opakowania) i formatu (co ma wpływ na wymiary opakowania) arkuszy można spotkać także inne pojemności opakowań, które również będą nazwane “ryzą papieru”. Możemy spotkać opakowania zawierające:
- 125 kartek
- 150 kartek
- 250 kartek
- 500 kartek
Jak obliczyć wagę ryzy papieru?
Chcąc obliczyć wagę jednej ryzy papieru w formacie A4, to z pewnością musimy wyszukać takie informacje jak:
- liczba arkuszy w ryzie papieru,
- gramatura papieru,
- wymiary formatu A4 lub stosunek A4 do A0.
Po kolei. Gramatura papieru mówi nam jaka jest waga papieru na metr kwadratowy. Chcąc poznać ile kartek składa się na metr kwadratowy, musimy znać wymiary kartki A4 w celu obliczenia pola powierzchni. Możemy także wykorzystać informacje ze standardu ISO 216, iż format A0 jest równy 1m2 powierzchni.
- 210 x 297 mm = 62,37 cm2 = 0,06237 m2
- Stosunek A4:A0 = 1:16
W przypadku najpopularniejszego papieru A4 o gramaturze 80 g/m2, jeden arkusz będzie ważyć:
- 80 g/m2 : 16 = 5 gram
Z kolei cała ryza papieru będzie ważyć: 5 gram * 500 arkuszy = 2500 gram = 2,5 kg
Podobne obliczenia możemy wykonać dla arkuszy o wszystkich innych gramaturach.
Czym jest aklimatyzacja papieru?
Wilgoć jest zawsze w powietrzu. Choć jej nie widzimy, to znajduje się w formie pary wodnej, a jej ilość w głównej mierze zależy od temperatury powietrza. Ciepłe powietrze może przyjąć więcej wody niż chłodniejsze. Z kolei papier jest materiałem, który zachowuje swoje właściwości higroskopijne pomimo, iż nie jest już drzewem. Higroskopijność w tym przypadku może oznaczać, iż papier ma możliwość puchnięcia lub kurczenia się w zależności od wilgotności aż do 30% swoich maksymalnych wymiarów. Przy czym już przy 10% może wystąpić falowanie papieru.
Złe przechowywanie papieru ma zatem bardzo duży wpływ na jego jakość co może doprowadzić do braku jego użyteczności podczas druku. Aby nie wystąpiły żadne problemy, należy szczególnie w porach roku, które są zimne i mokre dopasować wilgotność papieru do klimatu pomieszczenia. W tym przypadku są dwie zmienne – wielkość stosu papieru oraz klimat pomieszczenia, na który mamy wpływ.
To samo dotyczy się przenoszenia papieru, gdzie występują różnice w temperaturach. Po przeniesieniu należy odczekać odpowiednią ilość czasu, aby różnice w wilgotności się wyrównały, co będzie gwarantować odpowiednią jakość wydruku.
