Kilo, mega, giga, tera, peta – to zaledwie ułamek listy przedrostków używanych do oznaczenia wielokrotności liczb w informatyce, fizyce, ale także w życiu codziennym! Nazywane są także mnożnikami prefiksów, a każdy z nich składa się z jednoliterowego skrótu i prefiksu, który reprezentuje. Co oznaczają dane przedrostki? Zapraszamy do artykułu pt. “Jak rozszyfrować przedrostki: kilo, mega, giga, tera, peta?”
Przejdź na skróty:
Co oznacza przedrostek kilo?
Przedrostek po raz pierwszy pojawił się w latach 1865-1870. Kilo oznacza mnożnik 1000, czyli 103. Przedrostek kilo ma oznaczenie k, np.:
- 1 km = 1000 m,
- 1 kg = 1000 g,
Wyjątkiem jest zastosowanie “kilo” w informatyce, gdzie zapisywane jest wielką literą K. Odnosi się do wielokrotności liczby 2 i oznacza wielokrotność 210, np. 1 KB = 1024 B. Wielka litera K powinna być odczytywana jako Kibi, w celu rozróżnienia tych dwóch wielkości, lecz nie jest powszechnie stosowane.
Co oznacza przedrostek mega?
Choć mega w języku potocznym może oznaczać coś wyjątkowego, wspaniałego, udanego, tak w nauce odnosić się będzie do wielokrotności liczby milion, czyli 106.
- 1 Megawat to 1 000 000 watów, czyli 1 MW = 1 000 000 W
W informatyce mega oznacza mnożnik 220, który wynosi 1048576, czyli:
- 1 Megabajt to 1048576 bajtów, czyli 1 MB = 1 048 576 B
Co oznacza przedrostek Giga?
Przedrostek giga oznacza po prostu miliard, czyli 1 000 000 000 jednostek bazowych, czyli 109. W ten sposób możemy przedstawić:
- 1 Gigasekunda to miliard sekund,
- 1 Gigawat, to miliard watów, czyli 1 GW = 1 000 000 000 W
Natomiast w informatyce Giga oznacza 230, czyli liczbę 1073741824, zatem:
- 1 GB = 1 073 741 824 B
Co oznacza przedrostek tera?
Było kilo, mega, giga i przychodzi pora na “tera”. Nie, “tera” wcale nie znaczy teraz, a oznacza bilion, czyli 1012. W życiu codziennym ciężko używać takich wartości, lecz wkrótce pojawi się pierwszy człowiek na świecie, który będzie bilionerem. Z innych ciekawych porównań na pewno można wymienić:
- 1 Tg, czyli bilion gramów, to: 1 Tg = 1 000 000 000 000 g.
Jakie zjawiska mogą reprezentować przedrostki?
Przykłady wielkości lub zjawisk, w których stosuje się mnożniki prefiksu potęgi -10, obejmują częstotliwość (w tym szybkość procesora komputera), masę fizyczną, moc, energię, napięcie elektryczne i prąd elektryczny. Mnożniki mocy są również używane do definiowania prędkości danych binarnych, np.:
- 1 kbps (jeden kilobit na sekundę) jest równy 103, czyli 1000 bps (bitów na sekundę);
- 1 Mb/s (jeden megabit na sekundę) to 106 lub 1 000 000 b/s.
- Mała litera k jest technicznie poprawnym symbolem dla kilo-, gdy reprezentuje 103, chociaż często używa się wielkiej litery K.
Gdy dane binarne są przechowywane w pamięci lub na nośniku stałym, takim jak dysk twardy, dyskietka, taśma lub CD-ROM, używane są mnożniki mocy 2. Technicznie rzecz biorąc, wielka litera K powinna być używana jako kilo-, gdy reprezentuje 210. Dlatego:
- 1 KB (jeden kilobajt) to 210, czyli 1024 bajtów;
- 1 MB (jeden megabajt) to 220, czyli 1 048 576 bajtów
Wszystkie mnożniki prefiksów
Lista mnożników prefiksów oscyluje od 10-24 do 1024 , lecz od niedawna mówi się o zwiększeniu tej liczby ze względu na postęp technologiczny oraz astronomiczny. Oto pełna lista dotychczasowych mnożników występujących w układzie SI.
- jotta (Y) = 1024
- zetta (Z) = 1021
- eksa (E) = 1018
- peta (P) = 1015
- tera (T) = 1012
- giga (G) = 109
- mega (M) = 106
- kilo (k) = 103
- hekto (h) = 102
- deka (da) = 101
- decy (d) = 10-1
- centy © = 10-2
- mili (m) = 10-3
- mikro (µ) = 10-6
- nano (n) = 10-9
- piko (p) = 10-12
- femto (f) = 10-15
- atto (a) = 10-18
- zepto (z) = 10-21
- jokto (y) = 10-24
